prof. dr hab. n. med. Jarosław Peregud-Pogorzelski

Szanowni Państwo!

Przekazujemy Państwu kolejny wakacyjny numer „Pediatrii po Dyplomie”. Zamieszczono w nim wiele ciekawych artykułów dotyczących istotnych problemów zdrowotnych wieku rozwojowego. Jestem przekonany, że będą one pomocne przy podejmowaniu decyzji w codziennej pracy.

Infekcja syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) stanowi istotne wyzwanie kliniczne i epidemiologiczne zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Obecnie poza szczepieniami dla populacji dorosłej (w tym kobiet w ciąży) w zakresie profilaktyki RSV dostępne są 2 przeciwciała monoklonalne anty-RSV: paliwizumab oraz nirsewimab. Ze względu na nowe możliwości profilaktyki związane z dopuszczeniem do obrotu drugiego z nich przedstawiamy wytyczne opracowane przez Polskie Towarzystwo Wakcynologii pt. „Rekomendacje dotyczące profilaktyki biernej zakażenia syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) w populacji niemowląt w sezonie 2024/2025. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Wakcynologii”.

Nieswoiste zapalenia jelit (NZJ) są heterogenną grupą chorób przewlekłych, a ich częstość występowania w populacji pediatrycznej systematycznie rośnie, tak że blisko 25% chorych na NZJ stanowią pacjenci diagnozowani przed 18 rokiem życia. NZJ przebiegają u młodzieży zwykle ciężej i zajmują większe odcinki przewodu pokarmowego niż u dorosłych. U 44% dzieci i młodzieży z NZJ od momentu postawienia diagnozy konieczne było przeprowadzenie operacji, z ryzykiem wynoszącym w pierwszych 5 latach od rozpoznania 34%. W artykule „Czy i jak można poprawić przejście dzieci z nieswoistymi zapaleniami jelit w dorosłość?” dokonano przeglądu modeli przejścia od leczenia pediatrycznego do leczenia dorosłych w opiece nad chorymi na nieswoiste zapalenia jelit. Omówiono bariery utrudniające to skuteczne przejście oraz związane z nimi wyzwania, a także podano zalecenia, które mogą pomóc pacjentom, rodzicom i świadczeniodawcom poruszać się w tym trudnym procesie.

W pierwszych latach życia układ immunologiczny podlega intensywnym zmianom. Aby odróżnić, co w tym okresie pozostaje fizjologią związaną z jego dojrzewaniem, a czego należy się klinicznie obawiać, trzeba zrozumieć, w jaki sposób kształtuje się układ immunologiczny. W okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym mogą wystąpić przejściowe zaburzenia immunologiczne zaliczane do błędów odporności. U większości dzieci nie powodują one powikłań i ustępują z wiekiem, a mali pacjenci najczęściej wymagają jedynie obserwacji. W artykule „Czy z niektórych niedoborów odporności się wyrasta?” przedstawiono przebieg prawidłowego rozwoju układu odpornościowego w pierwszych miesiącach życia oraz omówiono przejściowe zaburzenia immunologiczne ustępujące z wiekiem.

Niesamobójcze samouszkodzenia są nie tylko jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych w psychiatrii młodzieżowej, lecz także najbardziej tajemniczym. Zarówno ich rozpowszechnienie, jak i rozumienie bardzo się zmieniły w ostatnim dwudziestoleciu. W gwałtownie zmieniającym się świecie, w dobie rosnącej presji na osiągnięcia, coraz bardziej znaczącego wpływu internetu i w obliczu radykalnych zmian sposobów spędzania wolnego czasu, z bardziej złożonymi relacjami międzyludzkimi i ze zmieniającą się rodziną, coraz więcej młodych ludzi decyduje się atakować swoje ciało. W artykule „Samouszkodzenia – jak je rozumieć?” przedstawiono definicję zjawiska niesamobójczych samouszkodzeń oraz jego miejsce w psychiatrii. Ponadto opisano czynniki ryzyka, przyczyny i funkcje samookaleczeń w życiu jednostki oraz przeanalizowano ryzyko popełnienia samobójstwa i omówiono inne następstwa samookaleczeń.

Zachęcam również do zapoznania się z pozostałymi równie interesującymi artykułami zawartymi w niniejszym wydaniu „Pediatrii po Dyplomie”.

Serdecznie zapraszam Państwa do lektury.