Omówmy to na przypadkach
Powikłania wewnątrzczaszkowe zapalenia zatok
lek. Julia Ofmańska-Wrzask1
lek. Joanna Gonsior1
lek. Katarzyna Krumpietz-Sitek1
dr n. med. Katarzyna Musioł1
lek. Bartosz Sitek2
- Opis przypadku 14-letniego pacjenta z zapaleniem zatok obocznych nosa o etiologii paciorkowcowej po infekcji wirusowej powikłanym zapaleniem mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych oraz wytworzeniem ropni podtwardówkowych
- Klasyfikacja, powikłania i leczenie ostrego zapalenia zatok przynosowych u dzieci
- Diagnostyka, rozpoznawanie i leczenie ropnych powikłań wewnątrzczaszkowych u dzieci
Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (OZZP; łac. rhinosinusitis acuta, ang. acute rhinosinusitis) jest jedną z najczęstszych chorób wieku dziecięcego, która dotyczy 15-20% tej populacji rocznie. W większości przypadków ma przebieg ostry, zwykle jest następstwem wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych, a jedynie w niewielkim odsetku przypadków (5-13%), najczęściej u dzieci w wieku 3-6 lat, powikłanej nadkażeniem bakteryjnym (ostre bakteryjne zapalenie zatok przynosowych [OBZZP]).
W latach 2022-2023, tj. w okresie popandemicznym, na całym świecie zaobserwowano znamienne zwiększenie częstości występowania infekcji bakteryjnych, szczególnie o etiologii paciorkowcowej, oraz równolegle odnotowano wzrost liczby ropnych powikłań wewnątrzczaszkowych po przebytych bakteryjnych infekcjach dróg oddechowych1,2. Ponadto na podstawie wieloośrodkowej analizy epidemiologicznej stwierdzono, że jednocześnie na półkuli północnej i południowej rośnie liczba zachorowań na inwazyjne postaci zakażeń paciorkowcem z grupy A przy braku zachowania typowej sezonowości3.
Opis przypadku
Na Oddział Pediatrii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Rybniku został przyjęty w trybie pilnym 14-letni chłopiec z powodu nagłych zaburzeń świadomości, które wystąpiły w godzinach rannych, w szczycie sezonu infekcyjnego. W wywiadzie tydzień przed przyjęciem do szpitala u nastolatka pojawiły się objawy łagodnej infekcji górnych dróg oddechowych, która leczona była wyłącznie objawowo z uzyskaną poprawą. Wówczas pacjent nie był konsultowany przez lekarza. Od czasu ustąpienia infekcji u pacjenta utrzymywał się suchy kaszel. Po kilku dniach doszło do nagłego pogorszenia stanu ogólnego chłopca i wystąpienia u niego objawów neurologicznych – prezentował nadmierną senność, po przebudzeniu był bardzo zmęczony, mało jadł i pił. Powyższe objawy utrzymywały się przez 3 dni przed przyjęciem do szpitala, a rodzice początkowo wiązali je z przemęczeniem okresu dojrzewania/poinfekcyjnym, w związku z czym w tym czasie nie mierzyli mu temperatury ciała ani nie udali się na konsultację lekarską.