Pediatria po Dyplomie – Wydanie Specjalne
Sierpień 2014

Szanowni Państwo!
Trzy lata temu, w czerwcu 2011 r., redakcja Pediatrii po Dyplomie zamieściła pierwszy artykuł w ramach nowego działu tematycznego „Z farmakologią na ty”. Obecnie przygotowaliśmy dla Państwa numer specjalny, zawierający artykuły, które ukazały się w tym dziale. Farmakologia jest nauką interdyscyplinarną, powiązaną z innymi podstawowymi i klinicznymi dyscyplinami medycznymi. Znajomość zagadnień farmakologii, zwłaszcza farmakologii klinicznej, jest przydatna dla lekarza w jego codziennej pracy. Dla pediatrów i lekarzy rodzinnych leczących dzieci istotnych informacji dostarcza farmakologia wieku rozwojowego. Uwzględnia ona wpływ odrębności organizmu małego dziecka, związanych z jego niedojrzałością i zmiennością w czasie, na przemiany leków zachodzące w organizmie. Nasza wiedza na temat tych zależności decyduje o skuteczności i bezpieczeństwie stosowania leków u najmłodszych dzieci. Aby bowiem uzyskać pożądane działanie lecznicze, konieczne jest - oprócz prawidłowej diagnozy - dobranie właściwego leku w odpowiedniej dawce, a do tego przydatna jest znajomość właściwości farmakodynamicznych i farmakokinetycznych leku oraz reakcji organizmu dziecka na ten lek. Tej tematyce poświęcono cztery pierwsze artykuły numeru specjalnego, dotyczące m.in. odmienności farmakokinetyki u dzieci oraz terapii monitorowanej stężeniem leku we krwi; ich znajomość pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Polecam Państwu szczególnie artykuł dotyczący genetycznie uwarunkowanych przyczyn odmiennej reakcji na leki, zwłaszcza spowodowanej polimorfizmem enzymów metabolizujących leki, który wyjaśnia, dlaczego różnie reagujemy na te same leki. Drugą grupę stanowią artykuły omawiające, z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy, racjonalne stosowanie niektórych grup leków u dzieci. Ich tematem są antybiotyki β-laktamowe i makrolidowe oraz leki najczęściej stosowane w przeziębieniu u dzieci: mukolityki i mukokinetyki, przeciwkaszlowe, przeciwhistaminowe, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Lekom przeciwbólowym poświęcono w tym numerze więcej miejsca, m.in. omówiono szczegółowo mechanizm działania, toksyczność i przedawkowanie paracetamolu, a także farmakologię niesteroidowych leków przeciwzapalnych, zwłaszcza ibuprofenu. Dla lekarza rodzinnego i pediatry przydatne mogą być informacje dotyczące leków przeciwwskazanych w okresie karmienia oraz tych, które można bezpiecznie podawać matce karmiącej. Numer zamykają artykuły omawiające złożone zasady farmakoterapii mukowiscydozy, leki stosowane w chorobach skóry u dzieci oraz leki przeciwpadaczkowe. Ten ostatni artykuł bardzo szczegółowo opisuje zagadnienie farmakoterapii padaczek, z uwzględnieniem m.in. kryteriów doboru leku, działań niepożądanych i licznych interakcji, charakterystycznych dla tej grupy leków. Życzę Państwu przyjemnej lektury.

Mgr farm. Ewa Kamińska

Stosowanie leków u dzieci – czy zawsze bezpieczne?
Ewa Kamińska

Dlaczego różnie reagujemy na te same leki?
Barbara Gawrońska-Szklarz

Odmienności farmakokinetyki leków u dzieci
Marek Droździk

Terapia monitorowana stężeniem leku we krwi u dzieci
Joanna Szymura-Oleksiak, Agnieszka Cios, Anna Gonciarz

Stosowanie leków a karmienie piersią
Ryszard Lauterbach

Antybiotyki β-laktamowe w praktyce pediatrycznej
Danuta Dzierżanowska

Antybiotyki makrolidowe – aktualny stan wiedzy
Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat

Leki stosowane w przeziębieniu u dzieci
Piotr Albrecht

Jak bezpiecznie i skutecznie stosować paracetamol
Jarosław Woroń

Mechanizmy działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Miejsce ibuprofenu w farmakoterapii gorączki u dzieci
Jarosław Woroń

Farmakoterapia mukowiscydozy
Dorota Sands, Justyna Milczewska, Monika Mielus

Leki stosowane miejscowo w chorobach skóry u dzieci
Lidia Ruszkowska

Leki przeciwpadaczkowe stosowane u dzieci
Barbara Steinborn