Meandry psychiatrii

Uzgodnienie płci. Czy potrzebna nam jest nowa ustawa

Lek. med. Aleksandra Robacha

Łódzki konsultant wojewódzki w dziedzinie seksuologii, Poradnia Zdrowia Psychicznego i Patologii Współżycia SPZOZ w Łodzi

Adres do korespondencji: Lek. med. Aleksandra Robacha, PZP i Patologii Współżycia, 93-171 Łódź, ul. Sieradzka 11

Wkrótce światło dzienne może ujrzeć nowy akt prawny mający poprawić sytuację osób dotkniętych zaburzeniami tożsamości płci. Nad nowymi zapisami pracuje zespół specjalistów z zakresu prawa i medycyny. Niebawem się przekonamy, co znajdzie się w ustawie o zmianie płci i czy będzie ona satysfakcjonowała zarówno pacjentów, jak i lekarzy.

Jeszcze nie tak dawno kwestia płci wydawała się prosta. Biorąc pod uwagę biologiczne determinanty, wyróżniano płeć męską i żeńską, a jedynie w rzadkich przypadkach wad rozwojowych – obojnaczą. Obecnie podstawowym elementem decydującym o rozpoznaniu płci wydaje się poczucie tożsamości płci, czyli tzw. płeć psychiczna.

Zgodnie z takim rozumieniem płciowości człowieka wyróżniamy siedem rodzajów płci:

1. Męską.

2. Żeńską.

3. Biseksualną (nieokreśloną) – takie osoby nie utożsamiają się ani z płcią męską, ani żeńską. Czują się pozbawione płci, nieokreślone płciowo.

4. Transwestytyczną – osoby te doświadczają poczucia płci przeciwnej w sytuacjach wzmożonego napięcia emocjonalnego. Mają wówczas potrzebę ubrania się odpowiednio do płci odczuwanej, a nie biologicznej. Osiągają w ten sposób dobre samopoczucie i harmonię z samym sobą.

5. Transgenderyczną – to takie osoby, które odczuwają potrzebę posiadania atrybutów płci przeciwnej przy zachowaniu własnej płciowości. Najczęściej są to biologiczni mężczyźni, akceptujący swoją męskość, ale odczuwający potrzebę zachowywania się i ekspresji zgodnej z płcią przeciwną. Nie pragną pozbycia się własnych narządów płciowych, ale chcą hormonoterapii i mammoplastyki.

6. Transseksualną – przedstawiciele tej płci doświadczają niezgodności przeżywanej tożsamości płciowej z własnym ciałem. Czują się mężczyznami uwięzionymi w ciele kobiety lub na odwrót. Zrobią wszystko, by osiągnąć jedność między ciałem a własną tożsamością, doświadczając ogromnego dyskomfortu i awersji do własnej cielesności. Chcą żyć w zgodzie z sobą, być mężczyznami lub kobietami mimo posiadania ciała z innymi determinantami płci. Dlatego decydują się na długi proces diagnostyczny i procedurę korygującą płeć zarówno w znaczeniu medycznym, jak i prawnym.

7. Autoginefiliczną – te osoby mają potrzebę posiadania narządów obu płci. Są to mężczyźni o różnej orientacji seksualnej, którzy w celu osiągnięcia pełni satysfakcji nie tylko seksualnej wyobrażają sobie siebie jako kobietę.

Sytuacja prawna osób transseksualnych

Z powodu takiej różnorodności przeżywania tożsamości płciowej obserwujemy również wielką różnorodność jej zaburzeń. Od poziomu crossdresser – czyli ludzi noszących odzież płci przeciwnej w celu poprawy samopoczucia, przez transwestytyzm, transgend...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Transseksualizm (TSX)

Ta niezgodność płci psychicznej z innymi determinantami płci dotyka 1 na 30 tys. mężczyzn i 1 na 100 tys. kobiet na [...]

Jak jest na świecie?

Pierwszy w Europie akt prawny regulujący prawne i medyczne aspekty zmiany płci opracowano w Szwecji w 1972 roku. Obecnie szwedzcy pacjenci, [...]

Rezolucja – rewolucja?

Wychodząc naprzeciw potrzebom osób transpłciowych, Parlament Europejski przyjął 28 września 2011 roku rezolucję wzywającą Komisję Europejską i WHO do usunięcia zaburzeń [...]

Zmiana płci krok po kroku – co się znajdzie w ustawie

Warunkiem podstawowym rozpoczęcia procedury jest ukończenie przez osobę wnioskującą o zmianę płci 18. r.ż. i jej stan wolny. Procedować będzie jeden [...]

Podsumowanie

W opinii autorki procedowana ustawa usankcjonuje prawnie status osób transpłciowych:
Do góry