prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki

Szanowni Państwo!

Z wielką przyjemnością oddaję w Państwa ręce kolejny, wakacyjny numer „Psychiatrii po Dyplomie”. Podjęto w nim wiele różnorodnych tematów, które – moim zdaniem – mogą okazać się interesujące. Przede wszystkim pozytywnym zdziwieniem dzieli się z Czytelnikami prof. Józef Kocur, wybitny specjalista w zakresie opiniowania sądowo-psychiatrycznego. W artykule przedstawia aktualne problemy związane z opiniowaniem w przypadku stanu upicia alkoholowego. Jak zaznacza, pozytywne zdziwienie w tym kontekście budzi fakt, że ani zmiany kodeksów karnych, ani żonglowanie klasyfikacją i terminologią psychiatryczną w odniesieniu do problematyki upicia nie doprowadziły do zamętu opiniodawczego na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat.

Dodatkowo w wakacyjnym numerze prof. Zbigniew Lew-Starowicz – po raz kolejny, do czego zdążył nas już przyzwyczaić – zadaje ciekawe i intrygujące pytania związane z seksualnością. Autor przedstawia stanowisko (poparte opisem kazuistyki) dotyczące awersji seksualnej. Uważa, że usunięcie rozpoznania awersji z klasyfikacji ICD-11 i DSM-5 budzi kontrowersje wielu ekspertów, ponieważ w praktyce klinicznej nie należy ona do rzadkości.

Tematem numeru są zagadnienia związane z zaburzeniami lękowymi u pacjentów w dobie COVID-19. Doktor Sławomir Murawiec przedstawia różne aspekty funkcjonowania osób z fobią społeczną, hipochondrią i zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi. Ukazuje tę problematykę w bardzo interesującym świetle, skupiając się na tej grupie pacjentów, którzy cierpieli na zaburzenia lękowe już przed pandemią, a w jej trakcie, z powodu zmian i obostrzeń dotyczących codziennego funkcjonowania, ich stan paradoksalnie się poprawił. Autor konkluduje, że opisane trzy przypadki osób z zaburzeniami psychicznymi mają wspólną cechę: pacjenci nie odczuli pogorszenia stanu zdrowia psychicznego w związku z pandemią COVID-19, jednak przyczyny tego zjawiska okazują się bardzo zróżnicowane.

Kolejnym zagadnieniem przedstawionym na łamach czerwcowego wydania jest psychogeriatria, która dość rzadko stanowi przedmiot naukowej debaty w Polsce. Dzieje się tak pomimo wzrastającej liczby pacjentów, którzy oczekują pomocy w tym zakresie. Profesor Jerzy Leszek na początek wskazuje na specyficzny obraz kliniczny zaburzeń lękowych u osób w wieku podeszłym, a następnie dokładnie opisuje metody leczenia tej grupy pacjentów.

Kolejny artykuł ponownie przenosi Czytelników do kręgu tematycznego seksuologii. Doktor Monika Szymańska i prof. Zbigniew Lew-Starowicz przedstawiają naukowe spojrzenie na zaburzenia seksualne w perspektywie międzynarodowej. Zwracają uwagę na znaczenie aspektu kulturowego w tym zakresie oraz opisują wyniki badań nad seksualnością przeprowadzonych w trzech odrębnych regionach świata: Indiach, Chinach i krajach Ameryki Łacińskiej. W podsumowaniu autorzy podkreślają, że zespoły uwarunkowane kulturowo nadal występują w wielu miejscach na świecie mimo zmieniającej się obyczajowości i rosnącego dostępu do wiedzy seksuologicznej.

Eksperci z Kliniki Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – dr Joanna Mikulska i prof. Tomasz Wolańczyk – przedstawiają kryteria diagnostyczne zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami uwagi (ADHD – attention deficit hyperactivity disorder), z uwzględnieniem różnic występujących u osób dorosłych. Jest to tematyka trudna, wieloaspektowa, dlatego ten artykuł wydaje się szczególnie wart lektury.

W aktualnym numerze nie zabraknie wątku psychoterapeutycznego. Doktor Ewa Dobiała charakteryzuje psychoterapię pozytywną i transkulturową w aspekcie terapii osób dorosłych. Autorka analizuje główne założenia, poszczególne etapy i wymiary tej metody. Dodatkowo omawia jej zastosowanie w praktyce klinicznej.

W stałym dziale Okiem praktyka dr Marek Balicki przybliża założenia projektu standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w centrach zdrowia psychicznego – z naciskiem na nowe rozwiązania, które mogą wywrzeć duży wpływ na dalsze funkcjonowanie opieki psychiatrycznej w Polsce.

Na zakończenie przedstawicielki młodego naukowego pokolenia (panie doktor: Aleksandra Skiba, Maria Filip, Justyna Sobolewska-Nowak i Anna Szczegielniak) w dziale Per aspera ad astra zamieszczają krótki, ale wartościowy artykuł poświęcony mindfulness. Jak zaznaczają, treningi uważności mogą być jednym z prozdrowotnych sposobów radzenia sobie ze stresem.

Po lekturze całego wydania – nie zapomnijcie Państwo sprawdzić swojej wiedzy, pochylając się nad pytaniami testowymi.

Przekazując w Państwa ręce numer wakacyjny, mam nadzieję, że okres urlopowy – długo wyczekiwany przez wszystkich pracowników ochrony zdrowia – przyniesie dużo radości, spokoju i wymarzonego odpoczynku.