Pozytywne zdziwienie w psychiatrii

Opiniowanie stanów upicia alkoholowego – dylematy sądowo-psychiatryczne

prof. dr hab. n. med. Józef Kocur

Opiniowanie sądowo-psychiatryczne w sprawach wymagających oceny stanu psychicznego osób, które w czasie podlegającym tej ocenie znajdowały się w stanie upicia alkoholowego, zawsze stanowi poważną trudność diagnostyczną i interpretacyjną. Trudności te mogą jeszcze narastać w sytuacji, gdy – niezależnie od objawów wywołanych działaniem spożytego alkoholu – u danej osoby istnieją zaburzenia niezwiązane etiologicznie ani patogenetycznie ze skutkami owego działania, mające charakter pierwotny w stosunku do zaburzeń spowodowanych alkoholem. Takie współwystępowanie zaburzeń o różnych przyczynach i mechanizmach, ale czasem podobnej symptomatologii, zawsze wymaga szczególnej wnikliwości w trakcie oceny dostępnego materiału, a zwłaszcza przy formułowaniu wniosków końcowych.

Najczęściej spotykaną postacią kliniczną jednorazowego spożycia alkoholu jest upicie zwykłe (proste), które z psychiatrycznego i neurobiologicznego punktu widzenia oznacza zespół psychomotorycznych i behawioralnych zaburzeń wywołanych ogólnoustrojową, głównie ośrodkową, intoksykacją etanolową. Nasilenie, czas trwania i charakter tych zaburzeń zależy od licznych uwarunkowań osobniczych oraz zewnętrznych i obejmuje szerokie spektrum zmian psychicznych, neurologicznych, motorycznych i behawioralnych. Ze względu na mnogość uwarunkowań obrazu klinicznego upicia zwykłego jego przebieg jest odmienny u różnych osób, ale często podobny u tej samej osoby – chociaż i w tym wypadku może być modyfikowany przez czynniki zewnętrzne, np. sytuacyjne.

Różnorodność obrazów klinicznych upicia zwykłego skłaniała do podejmowania prób wyodrębnienia różnych postaci i form tego upicia. Wyróżniono m.in. formę euforyczną, dysforyczną, histeroidalną, depresyjną, upojenie powikłane wg H. Bindera czy tzw. złożoną postać upicia zwykłego, mającą przebiegać dwufazowo.

U osób z wcześniej istniejącymi zaburzeniami psychicznymi obraz upicia alkoholowego różni się od obrazu upicia zwykłego i przybiera jeszcze inne formy kliniczne. Różnicowanie między tymi formami było i jest bardzo trudne. Przyjęto zatem, że obok u...

Do góry