Psychogeriatria

Metody leczenia zaburzeń lękowych u osób starszych

prof. dr hab. n. med. Jerzy Leszek

Katedra i Klinika Psychiatrii, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Jerzy Leszek

Katedra i Klinika Psychiatrii

Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

ul. Pasteura 10

50-367 Wrocław

  • Zaburzenia lękowe – najczęstsze rozpoznanie w psychogeriatrii
  • Specyficzny obraz kliniczny zaburzeń lękowych u osób w wieku podeszłym
  • Zalecane metody farmakoterapii

Patologia w wieku podeszłym odznacza się pewną specyfiką. Jej źródeł należy się doszukiwać zarówno w czynnikach biologicznych związanych z procesem starzenia się (zwłaszcza chorobach naczyniowych i zwyrodnieniowych), jak i w czynnikach psychospołecznych. Podejście do leczenia osoby w wieku podeszłym musi być zatem kompleksowe i holistyczne. Farmakoterapia w tym wieku (również zaburzeń lękowych) często stwarza wiele problemów ze względu na współwystępowanie różnych stanów chorobowych, co jest tym bardziej prawdopodobne, im bardziej zaawansowany jest wiek pacjenta.

Podział zaburzeń lękowych wg klasyfikacji ICD-10

Według międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10 zaburzenia lękowe należą do kręgu zaburzeń nerwicowych. Obejmują dwie duże grupy:

  • F40 – zaburzenia lękowe w postaci fobii (agorafobia, fobie społeczne i izolowane postacie fobii)
  • F41 – inne zaburzenia lękowe (m.in. zaburzenia lękowe z napadami lęku [epizodyczny lęk napadowy] oraz zaburzenia lękowe uogólnione)1-3.

Ze względu na różnice w obrazie klinicznym trudno traktować zaburzenia lękowe jako całość. Ta grupa nie jest homogenna, a każda jednostka różni się istotnie od pozostałych.

Specyfika zaburzeń lękowych u osób starszych

Zaburzenia lękowe stanowią najczęstsze rozpoznanie w psychogeriatrii – z częstością występowania mieszczącą się w granicach 3,2-21,6%. Według części badaczy do najpowszechniejszych z nich należą: zaburzenia lękowe uogólnione (występujące u 1,2-12,8% populacji osób starszych) oraz fobie swoiste (stwierdzane z częstością 3,1-10,2%). W dalszej kolejności wymieniane są fobie społeczne (0,6-4,3%), agorafobia (2,1%) i zaburzenia lękowe z napadami lęku (0,1-1,0%)1,4-6. Jednak dane w tym zakresie pozostają w znacznej mierze niespójne.

U podstaw tak dużej rozpiętości danych epidemiologicznych leżą głównie przesłanki metodologiczne, takie jak:

Do góry