Pasjonującą cechą drogi naukowca jest możliwość uczestniczenia w poszukiwaniach i dreszcz związany z poznawaniem nowych wymiarów, zarówno teoretycznych, jak i klinicznych. Na naszych oczach dokonuje się postęp w dziedzinie psychiatrii eksperymentalnej i klinicznej, który otwiera nowe możliwości leczenia zaburzeń psychicznych. Poniżej przedstawię najciekawsze nurty badawcze, w które aktywnie włączyłem się w ostatnich latach i które przyniosły mi poznanie, fascynację i inspirację do dalszych badań.

Jedną z moich najważniejszych prac eksperymentalnych, które doprowadziły do nowego odkrycia, było wyjaśnienie, dlaczego leki przeciwpsychotyczne nie powodują tak znaczącej poprawy w zakresie zaburzeń poznawczych w schizofrenii, jakiej spodziewaliśmy się w momencie ich wprowadzenia do farmakoterapii tej choroby. W serii eksperymentów na szczurach, prowadzonych z Arturem Pałaszem, wykazaliśmy, że przewlekłe podawanie atypowych leków przeciwpsychotycznych powoduje zmiany w kompozycji receptora N-metylo-D-asparaginowego (NMDA). Tego typu receptory składają się z kilku podjednostek, przy czym to liczba podjednostek NR2B (blokowanych przez esketaminę) warunkuje ich aktywność. W naszych badaniach wykazaliśmy, że leki przeciwpsychotyczne powodują zmniejszenie liczby tych podjednostek w receptorze NMDA, co może powodować zmniejszenie aktywności neuronów glutaminergicznych w korze przedczołowej, ograniczając w ten sposób zdolności poznawcze człowieka. Nazwaliśmy to zjawisko modelem hipofrontalności związanej z wpływem leków przeciwpsychotycznych na receptory NMDA¹. Może to być ważne odkrycie, wskazujące kierunek poszukiwań leków prokognitywnych, które posłużą do leczenia opisanych pierwotnych objawów schizofrenii. Leki te powinny być modulatorami działania dysfunkcjonalnych receptorów NMDA w schizofrenii, korygującymi ich metaplastyczność. Włączyłem się w nurt poszukiwania takich substancji. Ich wprowadzenie do leczenia może być kolejnym kamieniem milowym rozwijającej się psychiatrii.