Realia pandemii
Pacjent ze schizofrenią w dobie COVID-19
prof. dr hab. n. med. Agata Szulc
- Wpływ pandemii COVID-19 na stan somatyczny i psychiczny chorych na schizofrenię
- Leczenie psychiatryczne pacjentów w bieżących realiach medycznych i społecznych – trudności i wyzwania
- Kluczowe cele i wskazówki dotyczące terapii, z uwzględnieniem aktualnej sytuacji epidemicznej
Pandemia COVID-19 przyniosła wiele problemów w opiece psychiatrycznej: izolację społeczną, ograniczony dostęp zarówno do opieki psychiatrycznej, jak i ogólnomedycznej, nasilenie lęku, obawy przed zakażeniem, obawy o przyszłość, obawy o bliskich itd. Profesjonaliści opiekujący się osobami cierpiącymi na schizofrenię już przed pandemią obserwowali pewne tendencje, które można powiązać ze zmianą sposobu chorowania. W tym zakresie dominują takie zjawiska, jak:
- przeważające objawy negatywne
- uciążliwe zaburzenia funkcji poznawczych
- uporczywe objawy psychotyczne
- brak współpracy
- uzależnienia i podwójna diagnoza.
Podstawowe cele leczenia, kluczowe w terapii schizofrenii, stały się jeszcze istotniejsze w dobie pandemii. Należą do nich:
- zdrowienie
- remisja objawowa
- zapobieganie nawrotom
- zapobieganie toksyczności kolejnych epizodów psychozy
- objawy negatywne i dysfunkcja poznawcza
- zdrowienie mózgu
- wczesna interwencja.
Powstały również dodatkowe dylematy:
- kontakt z pacjentem – kontakt twarzą w twarz, telemedycyna
- z drugiej strony – kontakt z profesjonalistami
- gorszy dostęp do opieki – wyrównanie braków
- redukcja stresu emocjonalnego, lęku
- poprawa współpracy w leczeniu
- współpraca z rodziną, opiekunami
- unikanie pogorszenia stanu psychicznego
- unikanie hospitalizacji
- unikanie potencjalnego zakażenia w szpitalu
- stosowanie leków długo działających (niestety w niektórych ośrodkach dostęp do iniekcji był utrudniony!).
„Czy mój syn/moja córka ma większe ryzyko zachorowania na COVID-19?” – często spotykamy się z takim pytaniem, a ostatnio także: „Czy mój syn/moja córka może otrzymać szczepionkę przeciwko COVID-19?”.
W czasie przygotowywania tego artykułu do druku choroba wywoływana przez wirusa SARS-CoV-2 dotknęła na świecie już ponad 260 mln, a zmarło ponad 5 mln chorych.
Schizofrenia jest również bardzo poważnym schorzeniem, związanym z dużym obciążeniem współchorobowością somatyczną i ryzykiem zgonów. W związku z tym ważna jest odpowiedź na pytanie, czy osoby ze schizofrenią są obarczone większym ryzykiem zakażenia, większą chorobowością i śmiertelnością w związku z infekcją SARS-CoV-2.
Problemy somatyczne chorych na schizofrenię w dobie pandemii
Dane pokazują, że starszy wiek i choroby współistniejące zwiększają ryzyko śmierci z powodu COVID-19, a pacjenci ze schizofrenią wykazują współchorobowość somatyczną na poziomie 70% (najczęściej stwierdza się otyłość, cukrzycę oraz zaburzenia ukła...