prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki

Szanowni Państwo!

Mija kolejny rok. Dokładnie 12 miesięcy temu wydawało się, że zażegnaliśmy już kryzys pandemii i znajdzie się chwila oddechu dla nas, lekarzy. Jednak świat nie stoi w miejscu i nie przestaje nas zaskakiwać, czego dowodem jest obecny kryzys w Ukrainie i związane z nim wyzwania. Mimo tak trudnych okoliczności, w jakich przyszło nam żegnać 2022 rok, jedno pozostaje niezmienne, a mianowicie publikacja kolejnego wydania „Psychiatrii po Dyplomie”. W grudniowym numerze przygotowaliśmy dla Państwa wiele ciekawych tematów.

Zaczynamy od artykułu pozytywnie nastrajającego lekarzy i pacjentów, dotyczącego zastosowania stymulacji ośrodkowego układu nerwowego (DBS – deep brain stimulation) w psychiatrii. Prof. Joanna Rymaszewska wnikliwie i interesująco przedstawia tę metodę terapeutyczną, z którą miała okazję zetknąć się w praktyce. Zachęcam do zapoznania się z opisanym przypadkiem pacjentki cierpiącej na zaburzenie depresyjne oporne na wszelkie dostępne i uznane formy terapii. Pani Profesor przedstawia zarówno etapy leczenia, jak i budzące nadzieję efekty, które pozwoliły chorej powrócić do rzeczywistości i cieszyć się samodzielnym życiem.

Prof. Zbigniew Lew-Starowicz jak zawsze porusza intrygujący temat – tym razem jest to hiperseksualność w związkach. W artykule pod tym tytułem odnosi się do zjawiska potocznie określanego jako „uzależnienie od seksu”, przedstawiając ten problem w kontekście bieżących klasyfikacji medycznych i praktyki klinicznej. Pan Profesor omawia także zagadnienia istotne z punktu widzenia partnerów osób hiperseksualnych oraz zwraca uwagę na rolę terapeutów zajmujących się leczeniem hiperseksualności w związkach. Zachęcam do przeczytania tego artykułu – zapewniam, że i tym razem Autor zaskoczy nas celnymi uwagami.

Kluczowym tematem grudniowego numeru „Psychiatrii po Dyplomie” jest postępowanie w pierwszych nieafektywnych epizodach psychotycznych w populacji dziecięcej. To zagadnienie zostało rzeczowo i kompleksowo opisane przez specjalistów, lek. Kamila Kozerę i prof. Małgorzatę Janas-Kozik. Począwszy od kryteriów diagnostycznych, poprzez specyfikę obrazu klinicznego u dzieci i młodzieży, kończąc na metodach postępowania w fazie prepsychotycznej i fazie ostrej oraz zapobiegania nawrotom. Gorąco zachęcam do lektury tej – moim zdaniem bardzo wartościowej – publikacji, która w dobie występowania tak wielu problemów psychicznych u dzieci i młodzieży wydaje się jeszcze cenniejsza.

Z tematyką dziecięcą sąsiadują w bieżącym wydaniu zagadnienia dotyczące starszych pacjentów. Dr Anna Barczak porusza kwestię choroby Alzheimera jako jednego z największych problemów współczesnego starzejącego się społeczeństwa. Autorka opisuje nowe wyzwania dla medycyny związane z diagnostyką, leczeniem i opieką nad pacjentami cierpiącymi na to schorzenie. Artykuł Pani Doktor przykuł moją szczególną uwagę także ze względu na wybrzmiewający w nim ważny apel do społeczeństwa: potrzebne są nowe rozwiązania systemowe oraz zwiększenie powszechnej świadomości dotyczącej choroby Alzheimera. Więcej szczegółów znajdą Państwo w artykule, do którego lektury serdecznie zapraszam.

Nie omieszkam również polecić Państwu pracy przygotowanej przez dr Monikę Dominiak. Autorka prezentuje problemy związane z diagnostyką, leczeniem i monitorowaniem pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową, skupiając się na jej cyfrowych markerach oraz możliwościach wykorzystania nowych technologii w opiece nad chorymi. Warto zwrócić uwagę na zamieszczoną w pracy prezentację rynku aplikacji przeznaczonych dla tej grupy pacjentów.

W tym wydaniu znajdą Państwo także praktyczny artykuł przygotowany przez prof. Janusza Wendorffa, poświęcony tematyce chorób współistniejących. Autor omawia w nim zagadnienia związane z występowaniem migreny wśród osób z zaburzeniami psychicznymi, opisuje skalę i znaczenie tej dysfunkcji. Pochyla się również nad potencjalnymi wspólnymi mechanizmami rozwoju omawianych chorób oraz specyfiką leczenia migreny u pacjentów ze schorzeniami psychiatrycznymi.

Na łamach „Psychiatrii po Dyplomie” regularnie przedstawiamy prawne aspekty pracy psychiatrycznej. W świątecznym numerze dr Krzysztof Eichstaedt rozwija temat tajemnicy psychiatrycznej, klarownie opisuje jej charakter i zakres, wskazując na ewentualne możliwości jej ujawnienia oraz zwracając uwagę na obowiązek denuncjacji. Jest to niezwykle cenna i pouczająca lektura, której Autor szczegółowo wyjaśnia, kogo obowiązuje tajemnica psychiatryczna i jakie mogą być konsekwencje jej nieuprawnionego naruszenia.

W zamykającej grudniowy numer pracy z cyklu Per aspera ad astra lek. Zuzanna Peła przekazuje cenne informacje dotyczące suplementacji witamin, makro- i mikroelementów w profilaktyce i leczeniu wspomagającym zaburzeń depresyjnych. Warto podkreślić, że aż 1/3 chorych cierpi na depresję lekooporną – w tym kontekście poruszona przez Autorkę problematyka nabiera jeszcze większego znaczenia.

Korzystając z okazji, życzę wszystkim Czytelnikom „Psychiatrii po Dyplomie” oraz Państwa Bliskim ciepłych, rodzinnych i spokojnych Świąt Bożego Narodzenia. Oby w naszym zabieganym i nieprzewidywalnym świecie udało się znaleźć jak najwięcej czasu na okazywanie sobie czułości i życzliwości, a także na refleksję i odpoczynek.