Pulmonologia

Co należy wiedzieć o zapaleniu płuc u pacjentów w trakcie chemioterapii?

lek. Katarzyna Królak-Nowak

Klinika Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

lek. Katarzyna Królak-Nowak

Klinika Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Żeromskiego 113, 90-549 Łódź

e-mail: krolakatarzyna@gmail.com

  • Autorka niniejszego artykułu omawia schemat postępowania z pacjentem poddawanym chemioterapii (CTH – chemotherapy) z powodu zapalenia płuc. Problematykę obrazuje przypadek 65-letniego mężczyzny z drobnokomórkowym rakiem płuca (DRP) w trakcie leczenia systemowego, u którego pojawiły się niepokojące objawy

Zapalenie płuc u chorych poddawanych CTH stanowi istotne wyzwanie kliniczne związane z immunosupresją wynikającą z działania cytotoksycznego terapii. Zmniejszenie liczby neutrofili (NEU) oraz uszkodzenie błony śluzowej dróg oddechowych znacząco zwiększają podatność na infekcje, które mogą prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Wczesna diagnostyka oparta na zaawansowanych technologiach obrazowych i molekularnych ma kluczowe znaczenie w identyfikacji patogenów i ocenie ryzyka. Personalizacja leczenia empirycznego uwzględniająca lokalne dane epidemiologiczne i profil oporności drobnoustrojów przyczynia się do poprawy rokowania pacjentów. W artykule podkreślono również znaczenie profilaktyki, w tym szczepień ochronnych, oraz strategii redukcji ryzyka infekcji, jako integralnych elementów kompleksowego podejścia terapeutycznego.

Opis przypadku

Mężczyzna, lat 65, z DRP lewego (naciek okolicy wnęki płuca lewego), z przerzutami do ośrodkowego układu nerwowego (OUN), zgłosił się do kliniki pulmonologii w celu kontynuacji leczenia systemowego – trzeci cykl CTH wg schematu KE (karboplatyna i etopozyd).

W wywiadzie cukrzyca (DM – diabetes mellitus) typu 2, stan po ostrym zapaleniu trzustki (OZT), pomostowaniu aortalno-wieńcowym (CABG – coronary artery bypass grafting) i ostrym zespole wieńcowym (ACS – acute coronary syndrome).

W tomografii komputerowej (TK) OUN przed rozpoczęciem leczenia systemowego uwidoczniono liczne rozsiane zmiany ogniskowe. W pierwszej kolejności pacjent przebył radioterapię (RTH – radiotherapy) paliatywną mózgowia, następnie rozpoczął leczenie systemowe.

Przy przyjęciu chory w stanie ogólnym średnim, PS-2 wg skali sprawności ECOG (Eastern Cooperative Oncology Group). Zgłaszał postępujące osłabienie, od 3 dni stany podgorączkowe do 38°C, kaszel z odkrztuszaniem ropnej wydzieliny, bez krwioplucia. Bez innych dolegliwości. W badaniu przedmiotowym osłuchowo pojedyncze furczenia, ściszenie szmeru nad górnym polem płuca lewego. Wysycenie hemoglobiny (Hb) tlenem (SpO2) na poziomie 88% przy oddychaniu powietrzem atmosferycznym, po zastosowaniu tlenoterapii biernej przez wąsy tlenowe o przepływie 2 l/min – 96%. Czynność serca miarowa 98/min, ciśnienie krwi 90/58 mmHg.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zapalenie płuc u pacjentów w trakcie chemioterapii

Chemioterapia pozostaje fundamentem leczenia nowotworów, niemniej jej działania cytotoksyczne skutkują uszkodzeniem komórek układu odpornościowego. U pacjentów onkologicznych osłabiony układ immunologiczny (m.in. [...]

Patofizjologia i czynniki ryzyka

Chemioterapia prowadzi do uszkodzenia komórek hematopoetycznych skutkującego najczęściej neutropenią – stanem, w którym obniżona liczba NEU znacznie zwiększa podatność na zakażenia. [...]

Epidemiologia

Dane wskazują, że zapalenie płuc stanowi jedną z głównych przyczyn hospitalizacji i zgonów w populacji pacjentów onkologicznych. U tych z neutropenią [...]

Diagnostyka

Diagnostyka zapalenia płuc u chorych po CTH jest utrudniona przez atypowy przebieg choroby – objawy mogą być niespecyficzne lub maskowane przez [...]

Leczenie

Ze względu na wysokie ryzyko infekcji wieloopornymi patogenami zaleca się:

Profilaktyka

Z uwagi na wysoki poziom ryzyka zakażeń kluczowe jest wdrożenie odpowiednich strategii prewencyjnych, którymi są:

Podsumowanie

Zapalenie płuc u chorych poddanych CTH jest poważnym i wieloaspektowym problemem, który wymaga systemowego podejścia. Wczesna diagnostyka oparta na nowoczesnych technikach [...]

Do góry