BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Stomatologia interdyscyplinarna
Pacjent z nadczynnością tarczycy w gabinecie (2)
Dr n. med. Marlena Trąbska-Świstelnicka
Przy jakich schorzeniach z grupy zaburzeń tarczycy należy unikać zabiegów w obrębie jamy ustnej i na co zwrócić szczególną uwagę, jeśli zdecydujemy się na leczenie
Wsytuacji prawidłowej ilość wydzielanych przez tarczycę hormonów jest regulowana przez podwzgórze i przysadkę mózgową. Komórki w podwzgórzu odpowiadają za niski poziom tyroksyny we krwi poprzez wydzielanie hormonu uwalniającego tyreotropinę (TRH), w specjalnych portalach (zmodyfikowanych naczyniach krwionośnych) w „łodygach” przysadki połączonych z gruczołem przysadki. Kiedy komórki w przedniej części przysadki odbiorą sygnał chemiczny, TSH jest wydzielane do krwiobiegu. Prawidłowa tarczyca stale reaguje na zmianę poziomu TSH krążącego we krwi. Problemy z tarczycą mogą być powodowane nieprawidłowym TRH z podwzgórza, zaburzonym wydzielaniem TSH przez przysadkę, brakiem odpowiedzi na TSH, brakiem produkcji tyroksyny przez samą tarczycę lub kiedy tarczyca staje się niezależna, cały gruczoł lub jego część produkuje tyroksynę bez względu na zmiany TSH. Tarczyca reguluje metabolizm komórek, nastroje, emocje, poznawanie, apetyt i zachowanie.
Przyczyny nadczynności tarczycy
Jeśli tarczyca wydziela zbyt dużo hormonów, rozwija się nadczynność tarczycy. Bardzo często nadczynność poprzedza niedoczynność. O nadczynności tarczycy mówi się wówczas, gdy stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) jest poniżej normy, czyli poniżej 3,5 mU/l. Jeśli towarzyszy temu prawidłowy poziom hormonów tarczycy – fT3 i fT4, mówi się wówczas o nadczynności subklinicznej, której nie należy bagatelizować. Jawna nadczynność to niski poziom TSH i wysoki poziom fT3 i fT4.
Nadczynność subkliniczna jest zwykle wynikiem leczenia farmakologicznego niedoczynności i określana jest jako egzogenna. Jeśli poziom TSH jest niski, lecz pacjent nie przyjmuje doustnie hormonów tarczycy, występującą nadczynność określa się jako endogenną. Ma ona znacznie większe implikacje zdrowotne niż nadczynność egzogenna.[1-3] Przyczyny subklinicznej nadczynności przedstawia tabela 1.
Dziesięcioletnie badania wykazały, że u 4,3 proc. osób z podkliniczną nadczynnością tarczycy rozwinęła się nadczynność jawna.[2]
Głównymi przyczynami jawnej nadczynności tarczycy są:
- zapalenia tarczycy – głównie choroba Gravesa-Basedowa,
- guzki toksyczne – produkcja hormonów poza stymulacją TSH,
- niekiedy ciąża.