Jak postępować z ubytkami niepróchnicowego pochodzenia, powstałymi na skutek działania kwasu żołądkowego

Choroby układu pokarmowego mogą w istotny sposób wpływać na stan zdrowia jamy ustnej. Częstą przyczyną uszkodzenia twardych tkanek zębów jest patologiczne zarzucanie soku żołądkowego do przełyku i jamy ustnej. Sytuacja taka ma miejsce w chorobie refluksowej przełyku, przeżuwaniu czy alkoholizmie.

Typowymi klinicznymi objawami działania kwasu żołądkowego na zęby są ubytki erozyjne. Ważnym elementem diagnostyki jest ocena lokalizacji i zaawansowania zmian oraz możliwość monitorowania ich postępu. Postawienie wczesnego rozpoznania wraz z wyeliminowaniem czynników choroby stanowi najważniejszy element postępowania terapeutycznego. Należy pamiętać, że nieleczona choroba podstawowa uniemożliwia skuteczne postępowanie stomatologiczne. Dlatego zawsze niezbędne jest leczenie zespołowe obejmujące konsultację internistyczną. Celem pracy jest przedstawienie negatywnego wpływu soku żołądkowego na stan zdrowia jamy ustnej z uwzględnieniem profilaktyki i leczenia, na podstawie piśmiennictwa i doświadczenia własnego.

Refluks

Choroba refluksowa przełyku (ang. gastroesophageal reflux disease – GERD) jest schorzeniem polegającym na patologicznym cofaniu się treści żołądkowej do przełyku z powodu zaburzenia czynności motorycznej dolnego zwieracza przełyku, zaburzenia opróżniania żołądka oraz przy znacznym wzroście ciśnienia śródbrzusznego, np. w otyłości i ciąży. Chorobie towarzyszą różnorodne objawy kliniczne, głównie zgaga, odbijanie, cofanie treści żołądkowej do przełyku. Czasami są to bóle w klatce piersiowej imitujące ból zawałowy. Mogą również wystąpić objawy ze strony górnych dróg oddechowych w postaci chrypki, szczególnie porannej, kaszlu lub świszczącego oddechu.[1] Niektóre z symptomów choroby, jak choćby zmęczenie, nadpobudliwość czy trudności w koncentracji, nie są charakterystyczne, co może utrudnić postawienie prawidłowego rozpoznania. Czasami jedynym objawem mogą być zmiany obecne w obrębie jamy ustnej, szczególnie uszkodzenie zębów pod wpływem działania kwasów (tabela 1).

Za złoty standard diagnostyczny uważa się 24-godzinne monitorowanie pH w przełyku. Podstawowymi analizowanymi parametrami jest liczba epizodów refluksu oraz określenie odsetka czasu w ciągu doby, w którym dochodzi do obniżenia pH przełyku poniżej ...

W leczeniu choroby refluksowej stosuje się głównie inhibitory pompy protonowej, leki zobojętniające kwas solny, osłaniające błonę śluzową oraz leki prokinetyczne. Dodatkowo zalecana jest zmiana nawyków żywieniowych – unikanie pokarmów prowokującyc...