BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Teoria i praktyka
Czynnik fizyczny a regeneracja mitochondrium
Prof. dr hab. med. Krystyna Opalko1
Prof. zw. dr hab. med. Feliks Jaroszyk2
Celem pracy będzie próba odpowiedzi na pytanie, czy wybrany czynnik fizyczny, sztucznie wytworzony, może mieć wpływ na komórkę, a nawet na regenerację mitochondriów.
Każdy czynnik fizyczny, działając na żywy organizm, wywołuje określone efekty biochemiczne, bioelektryczne lub biofizyczne. Odpowiedź organizmu, czyli odczyn, będzie zależała od ilości zastosowanej energii, czasu jej działania na tkankę oraz od właściwości samej tkanki. Odpowiedź może być miejscowa lub uogólniona. W stomatologii zastosowanie znalazły takie czynniki jak: stały prąd elektryczny, magnetostymulacja zmiennopolowa, różne długości światła widzialnego, podczerwonego czy ultrafioletu, światło niebieskie, światło laserowe, ultradźwięki, a także tlen i ozon. Czynniki naturalne, takie jak ciepło lub zimno, dość często są zalecane głównie w specjalnościach pozabiegowych.
Czynnik elektryczny, bez którego nie można wytworzyć ani wykorzystać innych energii, jest szeroko opisywany w literaturze naukowej. W mechanizmie jego oddziaływania na tkankę żywą należy zwrócić uwagę na to, że najczęściej odbywa się ono przez skórę. Spełnia ona niezmiernie ważną funkcję, ponieważ jest bogato unerwiona. Zakończenia nerwów są odbiornikami określonych energii. Mogą one przekazywać drogą nerwów dośrodkowych bodźce do centralnego układu nerwowego i dalej poprzez nerwy odśrodkowe do odpowiednich tkanek lub narządów. Powodzenie leczenia prądem zależy od umiejętnego pobudzenia receptorów skóry, aby uzyskać nie tylko odczyn miejscowy, lecz na drodze odruchowej także odczyn w tkankach wewnętrznych. Jest to trudne i uzależnione od wielu czynników, dlatego nie zawsze skuteczne. Sieć naczyń krwionośnych również ma znaczenie dla skuteczności terapii prądem.[1]
Prąd elektryczny stały
Nazywany nieprawidłowo prądem galwanicznym, znalazł zastosowanie w wielu zabiegach stomatologicznych. Jest wytwarzany nie przez ogniwo galwaniczne, lecz przez aparaty do elektrolecznictwa. Przykładając obie elektrody w odpowiednie miejsca na ciele pacjenta, zamykamy obwód prądu. Każda elektroda będzie spełniała inne zadanie, ponieważ przepływowi prądu towarzyszy polaryzacja jonowa polegająca na grupowaniu jonów o znaku przeciwnym w stosunku do przyłożonego z zewnątrz napięcia. Z chwilą przepływu prądu stałego polaryzacja spoczynkowa komórek (tuż pod elektrodą) zostaje zaburzona.
Pod anodą (elektroda dodatnia) powstaje hiperpolaryzacja powodująca obniżenie wrażliwości włókna nerwowego na bodźce. To zjawisko wykorzystano do znieczulenia, np. stosowano je w trakcie zabiegów stomatologicznych w latach 90. ubiegłego stulecia. ...