Endodoncja
Jednowizytowe leczenie endodontyczne zębów ze zmianami w obrębie tkanek okołowierzchołkowych
Lek. dent. Tomasz Olek
Coraz częściej obserwuję, że pacjenci po zakwalifikowaniu do ekstrakcji poszukują lekarza, który podejmie się próby ratowania zęba. Nie chcą usuwać zębów, ponieważ coraz lepiej zdają sobie sprawę z konsekwencji związanych z utratą pojedynczego zęba. Pewną barierę stanowią finanse. Niestety dobre leczenie endodontyczne nie jest tanie. Wymaga zastosowania dodatkowego wyposażenia oraz wielu instrumentów, które w praktyce często okazują się jednorazowego użytku. Wymaga również doświadczonego i zgranego zespołu, który poświęci odpowiednią ilość czasu na rzetelne przeprowadzenie zabiegu. Jednak prawie zawsze podjęcie leczenia endodontycznego w odcinku przednim, celem pozostawienia zęba w jamie ustnej, będzie tańsze niż odbudowa utraconego zęba za pomocą mostu protetycznego lub implantu.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku zębów trzonowych. Skomplikowane ponowne leczenie endodontyczne zęba z usunięciem złamanego instrumentu, a następnie wykonanie wkładów koronowo-korzeniowych oraz korony protetycznej może okazać się droższe i obarczone większym ryzykiem niepowodzenia niż ekstrakcja i implantacja.
Odsetek powodzenia prawidłowo przeprowadzonego leczenia endodontycznego określa się obecnie na poziomie 92-98 proc.[2-5] Przyczyną rozbieżności jest brak jednoznacznych kryteriów powodzenia leczenia oraz indywidualne zdolności lekarzy w aspekcie interpretacji obrazów radiologicznych.[6] Nawet ten sam stomatolog może po pewnym czasie zmienić opinię na temat tego, co widzi na obrazie radiologicznym.[7]
Według Europejskiego Towarzystwa Endodontycznego (European Society of Endodontology) za prawidłowy wynik leczenia endodontycznego uznaje się brak bólu, obrzęku lub innych objawów, brak przetoki oraz zachowanie funkcji tkanek okołowierzchołkowych i prawidłową szparę ozębnej wokół korzenia.[8]
Do powstania niepowodzenia leczenia endodontycznego najczęściej dochodzi w przypadku:
- obecności zmian w obrębie tkanek okołowierzchołkowych,
- pominięcia kanału korzeniowego,
- błędów podczas preparacji i obturacji,
- niewłaściwej dekontaminacji chemicznej (nieodpowiednie środki, zbyt mała ich objętość),
- pracy bez zastosowania koferdamu (aseptyka),
- zastosowania materiału tymczasowego do zamknięcia dostępu do jamy zęba,
- nieprawidłowej ostatecznej odbudowy części koronowej zęba.
Zmiany okołowierzchołkowe
Zmiany okołowierzchołkowe powstają najczęściej jako następstwo chorób miazgi, które w większości przypadków są spowodowane zakażeniami bakteryjnymi. Wśród pozostałych czynników powstania zmian w obrębie tkanek okołowierzchołkowych wyróżnia się czynniki mechaniczne (mikrourazy, urazy, parafunkcje zwarciowe) i jatrogenne.
