Substancją odpowiedzialną za uzależnienie od wyrobów tytoniowych jest psychoaktywny alkaloid – nikotyna. Uzależnienie ma charakter psychiczny i polega na potrzebie jej kompulsywnego przyjmowania w celu uzyskania emocjonalnej gratyfikacji. Z czasem doprowadza to do uzależnienia farmakologicznego, czego dowodem są objawy fizyczne odstawienia. Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (American Psychiatric Association, APA) do rozpoznania uzależnienia od nikotyny spełnione powinny być trzy z siedmiu kryteriów, które zamieszczono w tabeli 1.

Tytoń najczęściej jest spożywany w formie papierosa, ale także fajki, tabaki suchej i mokrej, cygar, cygaretek lub jest żuty. Rodzaje wyrobów tytoniowych przedstawiono na rycinie 1.

W zależności od temperatury spalania tytoniu wyróżniamy główny oraz boczny strumień dymu. Pierwszy powstaje tylko w fazie zaciągania się papierosem, drugi – w przerwach między zaciągnięciami. Temperatura spalania może osiągać nawet 900°C, a w dymi...