Chirurgia szczękowo-twarzowa
Powikłania przy stosowaniu mikrowypełniaczy w okolicy głowy i szyi – aktualny stan wiedzy
Dr n. med. Rafał Pokrowiecki
W ciągu ostatnich lat wprowadzono na rynek medyczny i kosmetyczny wiele produktów służących do niechirurgicznej regeneracji i modelowania tkanek twarzy. Wszelkie zabiegi z przerwaniem ciągłości tkanek mogą się wiązać z występowaniem powikłań. Niektóre są przejściowe i ustępują samoistnie, inne mogą być nawet zagrożeniem dla życia pacjenta. Stosowanie mikrowypełniaczy może także skutkować wieloma powikłaniami, od tymczasowego obrzęku i zaczerwienienia tkanek, po martwicę skóry lub trwałą ślepotę. W niniejszym artykule zostaną opisane najczęstsze powikłania związane z preparatami wykorzystywanymi w zabiegach z zakresu medycyny estetycznej, sposoby ich unikania oraz leczenia.
Mikrowypełniacze, tzw. egzogenne substancje wypełniające, stosowane w obrębie skóry twarzy to głównie kwas hialuronowy (HA), kolagen oraz hydroksyapatyt wapnia (HaCa). Powikłania występujące w związku z podskórną podażą wyżej wymienionych preparatów najczęściej są związane z samą techniką zabiegową, a nie ich budową chemiczną. Zarówno HA, jak i HaCa są materiałami biozgodnymi, niewywołującymi reakcji alergicznych, dlatego nie istnieją wytyczne dotyczące stosowania testów alergicznych przed ich aplikacją. Reakcja anafilaktyczna może natomiast zostać wywołana przez ich niektóre składniki, np. hialuronian sodu.
Mikrowypełniacze są stosowane do wolumetrii tkanek twarzy i redukcji:
- bruzd mimicznych utrwalonych czoła oraz uzupełnienia objętości okolic ciemieniowych (górne piętro twarzy),
- zmarszczek mimicznych utrwalonych w okolicy oczodołowej, wolumetrii okolicy jarzmowej oraz podoczodołowej, zmarszczki poprzecznej nosa (środkowe piętro twarzy),
- bruzd nosowo-wargowych, linii marionetki, bruzdy poprzecznej brody oraz augmentacji ust i konturowania ust.[1]
Powikłania związane z wykorzystaniem mikrowypełniaczy
Powikłania związane z zastosowaniem mikrowypełniaczy należy podzielić na natychmiastowe, wczesne oraz późne (tab. 1).
♦ Powikłania natychmiastowe i wczesne to najczęściej reakcje na wkłucie niezwiązane z rodzajem mikrowypełniaczy. Wśród nich należy wymienić: obrzęk, zaczerwienienie, świąd, rumień, grudki obrzękowe, ból, wybroczyny, sińce. Są to najczęściej objawy przejściowe i ustępują w ciągu kilku dni do tygodnia po zabiegu. W przypadku znacznego obrzęku lub obrzęku naczynioruchowego zaleca się stosowanie leków steroidowych, np. betametazonu 4 mg dwa razy dziennie przez trzy dni, a następnie 1 mg dziennie przez dwa dni. Ogólnoustrojowe stosowanie leków steroidowych jest zalecane w przypadku rozległych zabiegów modelowania twarzy (4-12 ml).[1,4]
