Temat numeru
Zmiany w obrębie jamy ustnej w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna
dr hab. n. med. Zuzanna Ślebioda
- Przedstawienie choroby Leśniowskiego-Crohna, charakterystycznych dla niej zmian manifestujących się w jamie ustnej, które często towarzyszą typowym objawom jelitowym
- Omówienie sposobów leczenia zmian w tej lokalizacji
- Zwrócenie uwagi na potrzebę intensyfikacji różnych metod profilaktyki i leczenia chorób w opisywanym obszarze oraz na wagę utrzymania dobrego stanu higieny jamy ustnej pacjentów z omawianą chorobą podstawową
Zmiany patologiczne w obrębie miękkich i twardych tkanek jamy ustnej mogą towarzyszyć różnorodnym zaburzeniom miejscowym oraz ogólnoustrojowym i są stwierdzane na różnych etapach zaawansowania choroby systemowej1,2. Jama ustna jest anatomicznie i funkcjonalnie powiązana z dalszymi odcinkami przewodu pokarmowego. Dysfunkcje jelit mogą wpływać na jej homeostazę i na odwrót. Do chorób przewodu pokarmowego, którym mogą towarzyszyć zmiany w tym rejonie, należą m.in.: refluks żołądkowo-przełykowy, celiakia i zaburzenia odżywiania na tle psychicznym (bulimia i anoreksja)3,4. W ich przebiegu obserwuje się zmiany patologiczne o charakterze pierwotnym i budowie histologicznej takiej jak wykwity obserwowane w dalszych odcinkach cewy pokarmowej oraz zaburzenia wtórne, wynikające z powikłań toczącego się procesu chorobowego i ze stosowanych metod leczenia1-3. Ze względu na dostępność jamy ustnej w badaniu przedmiotowym, zmiany patologiczne obserwowane w tej okolicy stanowią istotny i łatwo wykrywalny wskaźnik diagnostyczny.
Choroba Leśniowskiego-Crohna
Choroba Leśniowskiego-Crohna (enteritis regionalis, ileitis terminalis, odcinkowe zapalenie jelit) należy do grupy przewlekłych nieswoistych zapaleń jelit i charakteryzuje się występowaniem ogniskowego, asymetrycznego zapalenia wszystkich warstw ściany przewodu pokarmowego. Zmiany patologiczne, które często mają charakter ziarniniakowy, są zazwyczaj stwierdzane w końcowym odcinku jelita krętego i proksymalnym odcinku okrężnicy. Rzadziej mogą być zlokalizowane w innych częściach przewodu pokarmowego, w tym w jamie ustnej5,6. Chorobę charakteryzują zmienna dynamika i bogata symptomatologia. Trudności diagnostyczne wynikają często z podstępnego początku schorzenia i niejednoznacznego obrazu klinicznego.
Obraz kliniczny
Obraz kliniczny choroby Leśniowskiego-Crohna zależy od aktywności procesu chorobowego oraz jego lokalizacji i może przybierać różną formę. Objawy kliniczne dzielą się na jelitowe i pozajelitowe (tab. 1)1,4,5,7.
Do typowych objawów jelitowych należą: bóle kurczowe brzucha, głównie w okolicy prawego podbrzusza, biegunka (zazwyczaj bez obecności krwi), wzdęcia brzucha, utrata masy ciała, zaburzenia łaknienia (wymagające różnicowania z jadłowstrętem psychicz...
