Temat numeru

Zmiany w obrębie jamy ustnej w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna

dr hab. n. med. Zuzanna Ślebioda

Klinika Gerostomatologii i Patologii Jamy Ustnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Zuzanna Ślebioda

Klinika Gerostomatologii i Patologii Jamy Ustnej

Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Bukowska 70

60-812 Poznań

tel.: 61 854 70 38

e-mail: zslebioda@ump.edu.pl, zuzia_slebioda@o2.pl

  • Przedstawienie choroby Leśniowskiego-Crohna, charakterystycznych dla niej zmian manifestujących się w jamie ustnej, które często towarzyszą typowym objawom jelitowym
  • Omówienie sposobów leczenia zmian w tej lokalizacji
  • Zwrócenie uwagi na potrzebę intensyfikacji różnych metod profilaktyki i leczenia chorób w opisywanym obszarze oraz na wagę utrzymania dobrego stanu higieny jamy ustnej pacjentów z omawianą chorobą podstawową


Zmiany patologiczne w obrębie miękkich i twardych tkanek jamy ustnej mogą towarzyszyć różnorodnym zaburzeniom miejscowym oraz ogólnoustrojowym i są stwierdzane na różnych etapach zaawansowania choroby systemowej1,2. Jama ustna jest anatomicznie i funkcjonalnie powiązana z dalszymi odcinkami przewodu pokarmowego. Dysfunkcje jelit mogą wpływać na jej homeostazę i na odwrót. Do chorób przewodu pokarmowego, którym mogą towarzyszyć zmiany w tym rejonie, należą m.in.: refluks żołądkowo-przełykowy, celiakia i zaburzenia odżywiania na tle psychicznym (bulimia i anoreksja)3,4. W ich przebiegu obserwuje się zmiany patologiczne o charakterze pierwotnym i budowie histologicznej takiej jak wykwity obserwowane w dalszych odcinkach cewy pokarmowej oraz zaburzenia wtórne, wynikające z powikłań toczącego się procesu chorobowego i ze stosowanych metod leczenia1-3. Ze względu na dostępność jamy ustnej w badaniu przedmiotowym, zmiany patologiczne obserwowane w tej okolicy stanowią istotny i łatwo wykrywalny wskaźnik diagnostyczny.

Choroba Leśniowskiego-Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna (enteritis regionalis, ileitis terminalis, odcinkowe zapalenie jelit) należy do grupy przewlekłych nieswoistych zapaleń jelit i charakteryzuje się występowaniem ogniskowego, asymetrycznego zapalenia wszystkich warstw ściany przewodu pokarmowego. Zmiany patologiczne, które często mają charakter ziarniniakowy, są zazwyczaj stwierdzane w końcowym odcinku jelita krętego i proksymalnym odcinku okrężnicy. Rzadziej mogą być zlokalizowane w innych częściach przewodu pokarmowego, w tym w jamie ustnej5,6. Chorobę charakteryzują zmienna dynamika i bogata symptomatologia. Trudności diagnostyczne wynikają często z podstępnego początku schorzenia i niejednoznacznego obrazu klinicznego.

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny choroby Leśniowskiego-Crohna zależy od aktywności procesu chorobowego oraz jego lokalizacji i może przybierać różną formę. Objawy kliniczne dzielą się na jelitowe i pozajelitowe (tab. 1)1,4,5,7.

Do typowych objawów jelitowych należą: bóle kurczowe brzucha, głównie w okolicy prawego podbrzusza, biegunka (zazwyczaj bez obecności krwi), wzdęcia brzucha, utrata masy ciała, zaburzenia łaknienia (wymagające różnicowania z jadłowstrętem psychicz...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rys historyczny

Opisy leczenia pacjentów z nieswoistymi zapaleniami jelit można odnaleźć w źródłach historycznych sięgających XIX w. Na chorobę Leśniowskiego-Crohna cierpieli prawdopodobnie król Anglii [...]

Epidemiologia

Wskaźnik zachorowalności na chorobę Leśniowskiego-Crohna na świecie wzrasta w sposób ciągły, przy czym w rozpowszechnieniu schorzenia można zaobserwować zróżnicowanie geograficzne5,13,14. Również [...]

Etiopatogeneza

Etiopatogeneza choroby Leśniowskiego-Crohna jest wieloczynnikowa i uwzględnia nakładające się działanie bodźców środowiskowych, genetycznych oraz immunologicznych5-7,13,14.

Diagnostyka i leczenie

Choroba Leśniowskiego-Crohna zostaje rozpoznana na podstawie analizy objawów klinicznych, wyników badań laboratoryjnych, endoskopowych, histopatologicznych oraz radiologicznych5-7,13,14. Wyniki badań laboratoryjnych nie są [...]

Objawy choroby Leśniowskiego-Crohna w jamie ustnej

Zmiany patologiczne w jamie ustnej w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna zostały opisane po raz pierwszy w 1969 r. na łamach „Proceedings of [...]

Zmiany patologiczne w obrębie tkanek miękkich jamy ustnej

Zmiany patologiczne na błonie śluzowej jamy ustnej mogą być sklasyfikowane jako swoiste, o budowie histologicznej analogicznej do zmian typowych dla dalszych [...]

Zmiany patologiczne w obrębie tkanek twardych jamy ustnej

U osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna stwierdza się większe nasilenie próchnicy zębów. W naszych badaniach u osób chorych wyższe były zarówno średnia [...]

Leczenie zmian w jamie ustnej w chorobie Leśniowskiego-Crohna

Skuteczność leczenia miejscowego w jamie ustnej u pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna jest w dużym stopniu uwarunkowana stopniem zaawansowania choroby podstawowej oraz [...]

Podsumowanie

Zmiany w jamie ustnej można obserwować w wielu chorobach ogólnoustrojowych, szczególnie w chorobach skóry i przewodu pokarmowego. Określenie rodzaju tych zmian [...]

Do góry