Miażdżyca jest chorobą tętnic elastycznych oraz dużych tętnic mięśniowych. Jej zaawansowane formy charakteryzują się znacznym pogrubieniem błony wewnętrznej w wyniku odkładania się cholesterolu oraz zmian włóknisto-rozplemowych, a jej powikłania wynikają zarówno z upośledzenia przepływu krwi w narządach, jak i zatorów w tętnicach oraz naczyniach, wywołanych skrzeplinami tworzącymi się na blaszce miażdżycowej¹.

Jest wiele teorii patogenezy miażdżycy^1-28. Jedną z nich stanowi teoria infekcyjna. Jako przyczynę miażdżycy rozważano również specyficzne zakażenia, np.: Chlamydia pneumoniae oraz zakażenie wirusem cytomegalii czy Helicobacter pylori, a ostatnio wpływ nanobakterii (mniej udokumentowany). W pracach pochodzących z przełomu lat 80. i 90. udokumentowano obecność bakterii w blaszkach miażdżycowych pobranych z tętnic szyjnych. Jedną z częściej wymienianych obecnie hipotez jest teoria Steinberga podkreślająca dwa elementy: uszkodzenia śródbłonka i infiltrację lipidową. Według współczesnych teorii Russela Rossa miażdżyca to proces zapalny stanowiący odpowiedź ściany naczynia na jej uszkodzenie spowodowane infiltracją lipidową. Kluczową rolę odgrywają lipoproteiny małej gęstości transportujące cholesterol^1-32.

Definicja chrób przyzębia

Choroby przyzębia są jednymi z najczęściej występujących schorzeń jamy ustnej u ludzi, obok próchnicy i jej powikłań, i stanowią główną przyczynę utraty zębów. Ze względu na częstość i powszechność występowania, schorzenia przyzębia zalicza się do chorób społecznych.

Mianem przyzębia określa się tkanki otaczające ząb i stykające się z nim w obrębie szyjki zęba. Należą do nich: dziąsło, ozębna, przylegająca kość wyrostka zębodołowego oraz cement korzeniowy. Choroby przyzębia to spowodowane infekcją bakteryjną schorzenia tych tkanek. W jamie ustnej stwierdzono obecność ponad 500 gatunków drobnoustrojów, w tym bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Nie wszystkie z występujących bakterii są patogenne. Zapalenie przyzębia jest związane z florą bakteryjną mieszaną, z przewagą bakterii beztlenowych i mikroaerofilnych. Do bakterii wywołujących zapalenie przyzębia należą m.in.: Porphyromonas gingivalis, Treponema denticola, Tannarella forsythia (Bacteroides forsythus), Aggregatibacter actinomycetemcommitans, Prevotella intermedia, Streptococcus sanguis, Fusobacterium nucleatum, Chlamydia pneumoniae^29-32. Przy zaniedbaniach higienicznych bakterie kolonizują obszary przyszyjkowe koron zębów, tworząc płytkę nazębno-dziąsłową określaną mianem biofilmu, który stanowi dla nich zarazem swoistą niszę ekologiczną chroniącą je przed działaniem środków antyseptycznych i antybiotyków. Do czynników ryzyka chorób przyzębia, oprócz złej higieny jamy ustnej, zalicza się płeć męską, starszy wiek, otyłość, cukrzycę, palenie tytoniu oraz stres; możliwa jest też rola czynników genetycznych.