Opis przypadku
Perforacja kanału jako powikłanie powtórnego leczenia kanałowego
lek. dent. Katarzyna Paszko
- Omówienie rodzajów perforacji oraz przyczyn i konsekwencji ich występowania
- Sposoby postępowania w przypadku pojawienia się perforacji z uwzględnieniem aglomeratu mineralnych trójtlenków (MTA − mineral trioxide aggregate)
- Zaprezentowanie przypadku postępowania u pacjentki z przewlekłym zapaleniem tkanek okołowierzchołkowych w zębie 46, leczonym wiele lat wcześniej
Podczas wykonywania procedury leczenia endodontycznego lekarze dentyści powinni liczyć się z ryzykiem napotkania wielu komplikacji. Jednym z powikłań, które mogą uniemożliwić powodzenie leczenia, jest perforacja. Perforacje definiuje się jako mechaniczne lub patologiczne połączenia między systemem kanałów korzeniowych a środowiskiem zewnętrznym1. Są jatrogenną konsekwencją nadmiernego opracowywania kanałów korzeniowych. Mogą powstawać również w wyniku obecności próchnicy lub resorpcji. Stanowią także drugą najczęstszą przyczynę niepowodzeń endodontycznych2.
Etiologia oraz rodzaje perforacji
Powstawanie perforacji wiąże się z błędami popełnianymi na poszczególnych etapach leczenia. Główne przyczyny powstawania perforacji to:
- niezapewnienie prawidłowego dostępu koronowego
- zaniechanie doginania narzędzi, w szczególności z tnącym wierzchołkiem
- zbyt szybkie użycie narzędzi dużych rozmiarów, docierających na pełną długość roboczą
- wykonywanie procedury leczenia endodontycznego bez zastosowania urządzeń powiększających, takich jak mikroskop lub lupa2.
Perforacja może pojawić się w części koronowej bądź korzeniowej zęba. Perforacja korzeniowa zdarza się w pobliżu komory lub w dalszym odcinku korzenia. Wyróżnia się cztery typy perforacji:
- Perforacja korony.
- Perforacja dna komory.
- Perforacja środkowego odcinka korzenia.
- Perforacja korzenia w okolicy wierzchołka w miejscu największej krzywizny3.
Co więcej, niektórzy endodonci wyodrębniają perforacje 1/3 koronowej części korzenia i w okolicy furkacji – typu stripping (strip perforation)2. Objawy perforacji to krwawienie i bolesność3.
Zamykanie perforacji
Przy wystąpieniu powikłania ważne jest zaradzenie jego niepożądanym skutkom jatrogennym. Postępowanie jest uzależnione od lokalizacji i rozległości perforacji oraz od fazy opracowania kanału, w której została dokonana3. Rokowanie zamknięcia perfor...
Istnieją doniesienia mówiące o tym, że w miejscach perforacji stosuje się różne materiały, w tym amalgamat, tlenek cynku z eugenolem, cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy wzmocniony żywicą (IRM − intermediate restorative material), cement szkłojonom...
