Utrzymanie dobrego stanu zdrowia jamy ustnej ma kluczowe znaczenie dla ogólnego dobrego samopoczucia człowieka. Mikrobiom jamy ustnej składa się z różnorodnej społeczności mikroorganizmów, w której skład wchodzą bakterie, grzyby oraz wirusy. Choć na obecność i liczebność ich poszczególnych gatunków wpływa wiele czynników, wybory żywieniowe wydają się mieć znaczący wpływ na zdrowie jamy ustnej, determinowane poprzez skład mikroorganizmów tworzących obecną w niej mikrobiotę.

Charakterystyka mikrobioty jamy ustnej

Mikrobiota jamy ustnej to złożona społeczność drobnoustrojów zamieszkująca ten początkowy odcinek przewodu pokarmowego, składająca się z ponad 700 gatunków bakterii, grzybów, wirusów, archeonów i pierwotniaków zorganizowanych w charakterystycznych niszach, znajdujących się w bruździe dziąsłowej, na języku, na obrzeżach policzków, podniebieniu, dnie jamy ustnej, a także w gardle, ślinie i na zębach. Spośród wymienionych nisz język, pokryty licznymi brodawkami, jest zajęty przez zróżnicowaną gamę mikroorganizmów, która obejmuje również bakterie beztlenowe. Mikrobiom jamy ustnej może zostać zmodyfikowany poprzez wpływ czynników indywidualnych danej osoby, takich jak wiek czy płeć, a także środowiskowych (ekspozycja na dym papierosowy, przyjmowanie leków lub wybory żywieniowe). Czynniki te, w zależności od natężenia i czasu trwania, mogą powodować postępujące zmiany w składzie i aktywności mikrobioty jamy ustnej, a to z kolei wiąże się z ryzykiem chorób jamy ustnej, w tym próchnicy i zapalenia przyzębia.

Zapalenie przyzębia – znaczący problem stomatologiczny

Zapalenie przyzębia, określane jako przewlekły stan zapalny jamy ustnej, jest istotnym problemem stomatologicznym, który dotyczy 20-50% ludzi na całym świecie. Pod względem klinicznym może objawiać się jako widoczne zapalenie dziąseł, a także jako kliniczna utrata przyczepu (CAL – clinical attachment loss) i obecność kieszonek przyzębnych, połączona z krwawieniem z dziąseł, które nieleczone mogą doprowadzić do przedwczesnej utraty zębów.

Głównym czynnikiem powodującym uszkodzenia przyzębia jest odpowiedź zapalna z powodu nagromadzenia się płytki nazębnej i jej enzymów, takich jak lipazy, proteazy i nukleazy. Co ciekawe, również czynniki indywidualne dotyczące danej osoby, takie ja...