Nie kieruj na badania, tylko do poradni
Czego lekarz nie powinien robić, gdy podejrzewa raka szyi?
Wśród 5 tys. przebadanych Wielkopolan wykryto aż 40 złośliwych nowotworów głowy i szyi. W Polsce w jednym roku zdiagnozowano je u 11 tys. osób. Takie wyniki uzyskano podczas realizacji specjalistycznego programu, którego celem jest m.in. uświadomienie zagrożenia. Skuteczność corocznych akcji w ramach Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, którego inicjatorem i prowadzącym jest prof. Wojciech Golusiński, poznański onkolog, zależy od tego, czy lekarze wykażą się podwyższoną czujnością w swojej praktyce. Ważne, by lekarz zadawał pacjentom pytania o najważniejsze czynniki ryzyka zachorowania na nowotwory górnego odcinka dróg oddechowych i pokarmowych:
- palenie papierosów,
- alkohol (jak często i w jakich dawkach),
- narażenie na wirus HPV (w 90 proc. jest czynnikiem etiologicznym).
Objawy, które powinny zwrócić szczególną uwagę w trakcie wywiadu i badania oceniającego węzły chłonne oraz szyję, krtań, jamę ustną, uszy i gardło:
- ból gardła,
- ból języka,
- ból/trudności w połykaniu,
- owrzodzenie/czerwone i białe plamy w jamie ustnej, które trwa dłużej niż dwa tygodnie,
- utrzymująca się chrypka,
- wyczuwalny guzek na szyi,
- zatkana jedna dziurka nosa,
- krwawienie z nosa,
- zatkane ucho.
– Przy podejrzeniu sugerującym nowotwór lekarz nie zleca już żadnych dodatkowych badań, lecz od razu wypisuje skierowanie do odpowiedniej poradni znajdującej się w każdym większym ośrodku. Zwracam na to uwagę, ponieważ oczekiwanie na wyniki może potrwać nawet trzy miesiące. Znam takie przypadki, więc uważam, że lepiej posłać tam kogoś z grzybicą języka, niż opóźnić zdiagnozowanie nowotworu. Takie postępowanie doprowadzi do tego, że rak stanie się rozległy, a wtedy leczenie spowoduje zagrożenie życia chorego, utratę, lub ograniczenie ważnych funkcji, zmianę sposobu odżywiania i oddychania, zniekształcenie twarzy – mówi prof. Wojciech Golusiński, kierownik Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej WCO w Poznaniu, przewodniczący European Head and Neck Society (NHNS).