Potrzebna szybka ścieżka uznania COVID-19 za chorobę zawodową medyków

Uproszczenia procedur wymaganych dla stwierdzenia choroby zawodowej COVID-19 u osób wykonujących zawody medyczne, w tym lekarzy i lekarzy dentystów, domaga się Naczelna Rada Lekarska.
Jak uzasadnia NRL, w tej grupie zawodowej ryzyko zakażenia wywołanego koronawirusem podczas wykonywania obowiązków zawodowych jest znacznie wyższe niż w przypadku innych grup zawodowych. Stąd potrzeba szybkiej ścieżki dla ustalenia zakażenia COVID-19 jako choroby zawodowej, a w konsekwencji szybszej realizacji odpowiednich świadczeń z tego tytułu.
NRL już w marcu wnioskowała do rządu w sprawie uznania choroby wywołanej u lekarzy przez SARS-CoV-2 za chorobę zawodową. Minister zdrowia nie uwzględnił tego postulatu. W odpowiedzi Ministerstwo Zdrowia wskazało, że nie ma podstaw, by dodatkowo dopisać COVID-19 w wykazie chorób zawodowych, ponieważ jest to choroba zakaźna. A choroby zakaźne w wykazie są uwzględnione. Oznacza to, że COVID-19, podobnie jak inne choroby zakaźne, może zostać uznana za chorobę zawodową.
Kłopot w tym, że droga do tego jest długa i skomplikowana. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 2351 Kodeksu pracy, aby uznać chorobę za zawodową, muszą być spełnione dwa warunki: musi być ona wymieniona w wykazie chorób zawodowych (a choroby zakaźne wymieniono) oraz musi wystąpić w warunkach tzw. narażenia zawodowego. Stwierdzenie wystąpienia tych czynników powinno być bezsporne lub wysoce prawdopodobne.
Organem właściwym do stwierdzenia choroby zawodowej jest właściwy państwowy inspektor sanitarny, który prowadzi postępowanie i wydaje w tym celu decyzję administracyjną – o stwierdzeniu lub braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.
W przypadku wydania decyzji negatywnej, pracownikowi przysługuje możliwość odwołania do organu wyższego stopnia w terminie 14 dni od momentu otrzymania decyzji. Organem odwoławczym jest państwowy wojewódzki inspektor sanitarny.
Jeżeli decyzja organu odwoławczego również będzie negatywna dla pracownika, może on w terminie 30 dni wystąpić na drogę sądową do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który to sąd będzie kontrolował prawidłowość zaskarżonej decyzji.
Decyzja ostateczna, która nie została zaskarżona do sądu, staje się prawomocna.
Jakie świadczenia przysługują pracownikowi, u którego stwierdzono chorobę zawodową, np. COVID-19, i który z tego powodu stał się niezdolny do pracy lub u którego powstał uszczerbek na zdrowiu? Można ubiegać się o świadczenia pieniężne z ZUS wymienione w tzw. ustawie wypadkowej: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy,  jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa, dodatek pielęgnacyjny, pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
W przypadku śmierci pracownika spowodowanej chorobą zawodową przysługują członkom rodziny zmarłego: jednorazowe odszkodowanie, renta rodzinna oraz dodatek do renty rodzinnej.
Co, jeśli świadczenie z ZUS nie wystarcza na pokrycie wszystkich potrzebnych wydatków związanych z leczeniem, rehabilitacją, opieką? Jest jeszcze jedno rozwiązanie: roszczenie odszkodowawcze, tzw. uzupełniające przeciwko pracodawcy.