Klauzula sumienia znowu na celowniku
Kontrowersje wokół sprawy aborcji zgwałconej 14-latki
Trwa burzliwa dyskusja wywołana sprawą, o której poinformowała Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Podlaski szpital odmówił aborcji 14-letniej dziewczynce z niepełnosprawnością intelektualną, powołując się na tzw. klauzulę sumienia. Chodziło o ciążę będącą następstwem gwałtu dokonanego przez wujka ofiary. Zabieg ostatecznie miał odbyć się w Warszawie, dzięki interwencji Federy.
Zgodnie z prawem, dokonanie aborcji w Polsce jest możliwe w dwóch przypadkach: gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety lub gdy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego (gwałt, kazirodztwo).
Zapytany o zdarzenie przez wp.pl wiceminister zdrowia Waldemar Kraska powiedział, że w tym przypadku „zadziałała klauzula sumienia”. – Przyglądamy się tej sytuacji, analizujemy ją. Na pewno sytuacja jest dość trudna. Prawo nasze dopuszcza aborcję w przypadku gwałtu, więc tutaj taka możliwość istniała – powiedział wiceszef MZ. – To był gwałt, to była niestety ingerencja w jej zdrowie i życie, więc prawo mówi tu jednoznacznie: aborcja jest dopuszczalna.
Dopytywany, czy podlaskie szpitale popełniły błąd w tej sytuacji, odparł, że „trudno w tej chwili jednoznacznie to powiedzieć”. – Nasi prawnicy będą to analizować – zapowiedział wiceminister.
Tymczasem Federa w najnowszym wpisie na FB podniosła kwestię klauzuli sumienia, domagając się jej zniesienia. – Co teraz powinni zrobić politycy w trybie pilnym, żeby już nigdy żadna dziewczynka w takiej sytuacji nie została bez pomocy? Zlikwidować klauzulę sumienia. Natychmiast. – W publicznym systemie opieki zdrowotnej nie może być miejsca na klauzulę sumienia. Światopogląd lekarzy nie może stać ponad zdrowiem, bezpieczeństwem i godnością kobiet.
Jednak politycy niechętnie podejmują temat. Odpytany już na tę okoliczność Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił, iż choć nie jest ginekologiem, to sam „ też zastosowałby klauzulę sumienia u siebie w takim wypadku”.
Klauzulę sumienia, czyli możliwość zgodnego z prawem powstrzymania się przez lekarza od udzielania świadczeń zdrowotnych reguluje art. 39 Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. O jego wprowadzenie zabiegali sami lekarze. Lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem. Ma obowiązek odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej i powiadomić na piśmie przełożonego.
Uregulowania dotyczące klauzuli sumienia znajdują się także w Kodeksie Etyki Lekarskiej. Zgodnie z art. 7, w szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz może nie podjąć się lub odstąpić od leczenia chorego, jednakże z wyjątkiem przypadków niecierpiących zwłoki. Nie podejmując albo odstępując od leczenia, lekarz powinien jednak wskazać choremu inną możliwość uzyskania pomocy lekarskiej.