Poradnie muszą wdrożyć nowe standardy leczenia bólu

Jak rozpoznawać, leczyć i monitorować ból u pacjentów ambulatoryjnych

Przychodnie i gabinety lekarskie mają sześć miesięcy na wdrożenie nowego standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych – wynika z nowych przepisów Ministerstwa Zdrowia.
Rozporządzenie ministra zostało wydane 9 lutego 2023 roku, weszło w życie 14 dni później.
Ból jest powszechnym zjawiskiem, z powodu którego przewlekle cierpi ponad 1/4 dorosłych w Polsce. W grupie osób powyżej 65 r.ż. z bólem zmaga się nawet połowa pacjentów – przypomina Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej.
Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta:
1.    Pacjent ma prawo do leczenia bólu.
2.    Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest obowiązany podejmować działania polegające na określeniu stopnia natężenia bólu, leczeniu bólu oraz monitorowaniu skuteczności tego leczenia.
Dokument MZ nakłada obowiązek prowadzenia postępowania terapeutycznego łagodzącego dolegliwości bólowe niezależnie od ich przyczyny.
W rozporządzeniu zawarte są informacje dotyczące rozpoznawania, leczenia oraz monitorowania bólu u pacjentów w warunkach ambulatoryjnych. Omówione zostały także wskazania do skierowania pacjentów z uciążliwym bólem do poradni leczenia bólu.
W załącznikach do rozporządzenia znalazły się karty oceny natężenia bólu do wykorzystania w przypadku udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie leczenia bólu.
Zgodnie z nowym standardem organizacyjnym leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych:
1)
dokonuje się oceny bólu na podstawie:
a)
badania podmiotowego, obejmującego w szczególności pozyskanie informacji o:
– przyczynie bólu i jego umiejscowieniu,
– natężeniu bólu,
– charakterze bólu i okolicznościach związanych z jego występowaniem,
– dotychczasowym leczeniu,
– wpływie bólu na jakość życia pacjenta,
– zdarzeniach lub okolicznościach, które mogą być związane z bólem lub innymi zgłaszanymi przez pacjenta dolegliwościami,
b)
badania przedmiotowego,
c)
badań pomocniczych obejmujących:
– ocenę zaburzeń czucia,
– badania obrazowe,
– badania laboratoryjne,
d) numerycznej skali oceny bólu, a w przypadku pacjentów, u których brak możliwości zastosowania skali numerycznej - w innej skali oceny natężenia bólu; w przypadku dziecka również odpowiedniej do wieku i stanu intelektualnego pacjenta;
2)
monitoruje się skuteczność leczenia bólu przez ocenę:
a) natężenia bólu - w spoczynku i w ruchu oraz średnie w ciągu ostatniego tygodnia,
b) osiągniętej poprawy w wyniku zastosowanego leczenia,
c) występowania działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu,
d) skuteczności leczenia działań niepożądanych,
e) stopnia stosowania się pacjenta do zaleceń terapeutycznych,
f) stopnia satysfakcji pacjenta z zastosowanego leczenia;
3) ocenę zmiany natężenia bólu prowadzi się z użyciem tej samej skali oceny bólu;
4) prowadzi się postępowanie terapeutyczne mające na celu uśmierzanie i leczenie bólu, w tym zmianę leczenia w przypadku wystąpienia działań niepożądanych;
5) prowadzi się edukację pacjenta w zakresie farmakoterapii i stosowanego leczenia, w szczególności informuje się o działaniach niepożądanych po zastosowanym leczeniu.
§ 4.
1.  Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne w zakresie leczenia bólu są udzielane w poradni leczenia bólu w przypadku:
1) wyczerpania możliwości diagnostycznych lub leczniczych dotyczących pacjenta z bólem lub
2) trudności w postawieniu właściwego rozpoznania zespołu bólowego, lub
3) niewielkiej skuteczności dotychczasowego leczenia i utrzymywania się natężenia bólu powyżej 5 w skali numerycznej albo odpowiednika tej wartości natężenia bólu w skalach, o których mowa w § 2 pkt 2 lit. b-d, lub
4) wskazań do zastosowania inwazyjnych metod leczenia lub trudności w opanowaniu działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu.
2.
W poradni leczenia bólu stosuje się metody terapeutyczne mające na celu uśmierzanie i leczenie bólu z wyłączeniem procedur medycznych możliwych wyłącznie do zastosowania w leczeniu szpitalnym.
§ 5.
W przypadku udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie leczenia bólu, o których mowa w § 1, sporządza się kartę oceny natężenia bólu, której wzór określa załącznik do rozporządzenia.
§ 6.
Kartę oceny natężenia bólu dołącza się do dokumentacji medycznej pacjenta.

id