XIII Kongres Akademii po Dyplomie Stany Nagłe odbył się 17-18 listopada na platformie online.

W pierwszym dniu dominowały zdarzenia dotyczące medycyny naczyniowej − kardiologii i angiologii. Tematom z tego zakresu były poświęcone trzy sesje: „Kardiologia i angiologia”, „Kardiologia” oraz „Nagłe sytuacje w POZ, część 1”. – Nic dziwnego, ponieważ jest to obszar bardzo istotny – dziedziny te stanowią dużą część medycyny, a jeszcze większą stanów nagłych w medycynie. Przykłady to zatrzymanie krążenia, pęknięcie tętniaka aorty, ostre zespoły wieńcowe – są to typowe stany nagłe kardiologiczne, które występują bardzo często i mogą pojawić się w praktyce lekarza każdej specjalności. To nie przypadek, że właśnie te tematy omawialiśmy na kongresie w tym roku, ponieważ zaledwie miesiąc temu pojawiły się nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, więc od razu reagujemy i przedstawiamy, co się zmieniło i jak powinno wyglądać nasze postępowanie. Dotyczy to również postępowania u chorego leczonego przeciwkrzepliwie i chorego z nadciśnieniem tętniczym. W tym zakresie również mamy nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego – powiedział podczas kongresu jego kierownik naukowy, prof. dr hab. n. med. Tomasz Hryniewiecki, kierownik Kliniki Wad Zastawkowych Serca w Narodowym Instytucie Kardiologii Stefana kardynała Wyszyńskiego – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie, konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii, przewodniczący Krajowej Rady ds. Kardiologii oraz pełnomocnik ministra zdrowia ds. Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia.

Podczas ostatniej, tj. IV sesji pierwszego dnia kongresu, „Pulmonologia i gastrologia”, omawiano zupełnie inne tematy, w których poruszano wiele ważnych kwestii w trakcie wykładów „Zaostrzenie POChP”, „Ostra niewydolność oddechowa” oraz „Krwawienia z przewodu pokarmowego”. − Chciałbym zwrócić uwagę na rolę nieinwazyjnej wentylacji zarówno w zaostrzeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), jak i niewydolności oddechowej, gdzie możliwość terapii jest dostępna w coraz większej liczbie szpitali – jest ona bardzo obiecująca, skuteczna i stanowi pewną nowość w terapii, z której częściej powinniśmy korzystać – zaznaczył prof. Hryniewiecki.

W drugim dniu kongresu odbyły się trzy sesje: „Nagłe sytuacje w POZ, cz. 2”, „Zaburzenia metaboliczne” oraz „Psychiatria i neurologia”. 

W pierwszej sesji omawiano zagadnienia dotyczące postępowania w sytuacji pacjenta z czerwonym okiem, stanów nagłych w urologii, ostrych skórnych nadwrażliwości na leki. W wykładzie na temat sepsy dr n. biol. Urszula Juszczyk podkreśliła konieczność uważności lekarzy POZ na podejrzenie sepsy u pacjenta, który zgłasza się po poradę w przychodni. W razie wątpliwości co do przyczyny poważnego stanu pacjenta (połączonego m.in. z wysoką gorączką) lub podejrzenia sepsy należy kierować chorego na SOR, ponieważ o stanie jego zdrowia i życia mogą decydować godziny. 

Omawiano także problemy związane z ostrym uszkodzeniem nerek, stanami hiperglikemiczno-hiperosmolarnymi oraz zaburzeniami gospodarki sodowej. 

W ostatniej sesji eksperci omówili przykłady sytuacji dotyczące pacjentów z ostrym bólem głowy, ostrą psychozą w SOR oraz napadami paniki.  

Po każdej z sesji eksperci odpowiadali na pytania zadawane przez uczestników kongresu. W dyskusji podczas pierwszego dnia padło m.in. pytanie o stosowanie anksjolityków w leczeniu nadciśnienia tętniczego, w sytuacji gdy ciśnienie rośnie pomimo podawania kolejnych leków mających je obniżyć, kiedy pacjentowi może towarzyszyć duży lęk. Podkreślono, że w takiej sytuacji leczenie tabletkami (anksjolitycznymi) jest mało skuteczne i zwykle obarczone dużym ryzykiem uzależnienia. − Im bardziej pacjent jest pobudzony, tym silniejsze leki przeciwnadciśnieniowe (np. działającą ośrodkowo klonidynę) należy podać – powiedział w swoim wykładzie prof. dr hab. n. med. Andrzej Januszewicz. 

Temat stosowania anksjolityków, w tym w codziennej praktyce w POZ, i związanego z tym problemu ich nadużywania kontynuowano podczas dyskusji drugiego dnia kongresu. Podkreślono, że leki z grupy benzodiazepin należy stosować ostrożnie ze względu na ryzyko uzależnienia się pacjentów.

Według Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego już kilka tygodni terapii lekami anksjolitycznymi może być wystarczającym okresem, by doprowadzić do uzależnienia (co jest osobniczo zmienne). Stosowanie leków anksjolitycznych powinno być ostatecznością, a jeśli już, to można je podawać doraźnie i bardzo krótko. Problem w tym, że gdy już zostaną zastosowane, to pacjenci później naciskają na lekarza i proszą, by przedłużał to leczenie. Dlatego raczej nie należy stosować anksjolityków, tylko leczyć pacjenta przyczynowo − w omawianym przypadku z powodu nadciśnienia.

 − Stany nagłe zwykle wiążą się ze stresem. Jest to naturalne i lęk z nim związany należy zmniejszać, ale przyczynowo. Pacjentowi towarzyszy stres i lęk z powodu duszności, odczuwania bólu, w związku z tym trzeba leczyć przyczynę duszności i przyczynę bólu – skomentował prof. Hryniewiecki. A jeśli pacjent cierpi z powodu przedłużającego się lęku, w różnych sytuacjach, warto zalecić mu psychoterapię. 

− W takich kongresach jak Akademia po Dyplomie – Stany Nagłe warto brać udział, ponieważ w ich trakcie jest przekazywana wiedza z wypunktowanymi przez ekspertów najważniejszymi elementami – podsumował prof. dr hab. n. med. Piotr Pruszczyk.