Jak wybrać najskuteczniejszą emolientoterapię?

Rola emolientów w pielęgnacji pediatrycznej

Emolienty odgrywają kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu atopowego zapalenia skóry (AZS), choroby przewlekłej i nawrotowej, rozpoczynającej się we wczesnym dzieciństwie. Główne objawy AZS obejmują silny świąd oraz suchość skóry. Skórne zmiany zapalne często przybierają postać wyprysków, a w fazie przewlekłej dochodzi do pogrubienia i złuszczania naskórka. Przewlekły charakter AZS oraz utrzymujący się świąd znacząco obniżają jakość życia pacjentów i ich rodzin. Często prowadzą do zaburzeń snu, absencji w przedszkolu lub szkole, mogą również przyczyniać się do izolacji społecznej i depresji. 

Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne, wydane przez Polskie Towarzystwo Dermatologiczne (PTD), Polskie Towarzystwo Alergologiczne (PTA), Polskie Towarzystwo Pediatryczne (PTP) oraz Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej (PTMR), wskazują, że emolientoterapia stanowi ważny element zarówno w zapobieganiu, jak i leczeniu AZS. Stosowanie emolientów u dzieci z grupy ryzyka wystąpienia AZS od urodzenia istotnie redukuje to ryzyko. Dane z rekomendacji wskazują, że zastosowanie terapii emolientowej od pierwszych dni życia u dzieci z rodzin z historią atopii zmniejsza o połowę ryzyko wystąpienia AZS. 

Emolienty odgrywają ważną rolę zarówno w profilaktyce, jak i terapii AZS:

• uszczelniają barierę naskórkową, co redukuje utratę wody przez skórę; 
• pomagają zmniejszyć objawy kliniczne AZS oraz utrzymać stan remisji po zastosowaniu miejscowych preparatów przeciwzapalnych, co prowadzi do ograniczenia potrzeby stosowania miejscowych glikokortykosteroidów. 

Jak wybrać najlepszy emolient? 

Aktualne europejskie i polskie interdyscyplinarne rekomendacje towarzystw naukowych zalecają stosowanie emolientów wzbogaconych o substancje aktywne, znane jako emolienty plus, które posiadają właściwości przeciwzapalne i przeciwświądowe. Niektóre z tych substancji wspierają naturalną odporność skóry, hamują rozwój bakterii Staphylococcus aureus i nie zaburzają naturalnego składu mikrobioty skóry. Ponadto, potrafią przywrócić homeostazę zaburzonego mikrobiomu skóry w przypadku AZS oraz wspomagają regenerację bariery ochronnej naskórka. 

Dlatego tak istotne jest korzystanie ze specjalistycznych produktów do pielęgnacji ciała Codzienna rutyna pielęgnacyjna powinna obejmować higienę przy użyciu syndetów oraz odpowiednią emolientoterapię.

Kosmetyki do oczyszczania skóry zwykle zawierają środki powierzchniowo czynne, które zmniejszają napięcie powierzchniowe skóry, co ułatwia usuwanie zanieczyszczeń. Te środki dzielą się na dwie grupy: produkty na bazie mydła i syntetyczne produkty, znane jako syndety. W przeciwieństwie do mydeł, które mogą negatywnie wpływać na skórę poprzez zakłócenie jej bariery ochronnej, rozpuszczenie lipidów oraz zmianę pH, syndety skutecznie zachowują naturalną strukturę, funkcje i integralność skóry. Krem myjący Lipikar Syndet Ap+ należy do grupy syndetów. Skutecznie uzupełnia poziom lipidów w naskórku, zapewniając nawilżenie przez 24 godziny, bez ryzyka podrażnień. Dodatkowo, chroni skórę przed wysuszającym działaniem twardej wody. Może być stosowany do kąpieli niemowląt już od pierwszych dni życia. 

Zgodnie z wcześniej wspomnianymi rekomendacjami, zaleca się po kąpieli stosowanie emolientoterapii. I tu również kluczowe jest zabezpieczenie skóry za pomocą odpowiednio dobranych kremów i emulsji. Do takich produktów zalicza się balsam Lipikar Baume AP+M, który przywraca równowagę mikrobiomu skóry. Zapewnia on natychmiastową ulgę, redukuje uczucie swędzenia oraz dzięki zawartości składników aktywnych zapobiega stanom zapalnym, jednocześnie dogłębnie odżywiając skórę. Ważną cechą balsamu jest jego lekka konsystencja, która szybko się wchłania i nie pozostawia lepkiej warstwy na skórze.

Emolienty oparte o składniki nowej generacji

Kluczową rolę w pielęgnacji skóry odgrywają składniki wchodzące w skład emolientów. W łagodnych i umiarkowanych przypadkach AZS zaleca się stosowanie balsamu Lipikar Baume AP+M, należącego do nowej generacji emolientów plus. Zawiera on formułę opartą na innowacyjnych, opatentowanych składnikach, takich jak Aqua Posae Filiformis i Microresyl. Udowodniono, że chronią one mikrobiom skóry oraz zmniejszają nasilenie objawów AZS.

Aqua Posae Filiformis powstaje w procesie hodowli bakterii Vitreoscilla Filiformis w wodzie termalnej La Roche-Posay i – jak dowodzą liczne badania – posiada działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe oraz wspomaga odbudowę bariery naskórkowej. Wykazano, że istotnie łagodzi nasilenie AZS, redukuje świąd skóry, poprawiając jakość snu, a także zmniejsza przeznaskórkową utratę wody. Działanie Aqua Posae Filiformis wynika z połączenia właściwości immunomodulujących lizatu Vitreoscilla Filiformis oraz wody termalnej La Roche-Posay, zawierającej selen i stront, które działają przeciwświądowo i przeciwzapalnie. Z kolei Microresyl to ekstrakt naturalny z korzenia konwalika japońskiego, zawierający związki przeciwbakteryjne. Zapobiega namnażaniu się szkodliwych drobnoustrojów oraz ogranicza tworzenie się biofilmu bakteryjnego. Badania wykazały, że kompleks substancji Aqua Posae Filiformis + Microresyl przynosi korzystne efekty zarówno w monoterapii, jak i terapii komplementarnej w przypadku wielu chorób z defektem bariery naskórkowej. 

Istotnymi składnikami emolientów są również składniki intensywnie nawilżające i natłuszczające uszkodzony naskórek, w tym niacynamid, aktywny składnik o właściwościach kojących, zmniejszający uczucie swędzenia i wspierający odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry. Podobne właściwości posiada inny składnik aktywny zawarty w tym produkcie, a mianowicie masło shea. 

Jak właściwie stosować emolientoterapię u dzieci

Według interdyscyplinarnych rekomendacji diagnostyczno-terapeutycznych wydanych przez towarzystwa naukowe PTD, PTA, PTP oraz PTMR, zaleca się stosowanie emolientów u małych dzieci 2-3 razy dziennie, w ilości nie mniejszej niż 200 g tygodniowo. Jednakże, dawkowanie powinno być dostosowane indywidualnie, uwzględniając stopień suchości skóry, aktywność w ciągu dnia i nocy oraz potencjalne reakcje alergiczne na składniki preparatu. 

Rekomendacje interdyscyplinarne podkreślają szczególne potrzeby pielęgnacyjne skóry atopowej. Zaleca się krótkie kąpiele z wykorzystaniem preparatów myjących o działaniu zastępującym mydło oraz natychmiastowe stosowanie emolientów zaraz po kąpieli (w ciągu 3 minut). W przypadku stanów zapalnych skóry zaleca się również zastosowanie miejscowej terapii przeciwzapalnej, aby zminimalizować ryzyko podrażnień spowodowanych przez emolienty i nie zniechęcić pacjentów do ich stosowania. 

Europejskie rekomendacje dotyczące postępowania w przypadku AZS, opracowane przez ekspertów z różnych dziedzin medycznych zajmujących się profilaktyką i terapią AZS, uwzględniające także głosy pacjentów, kładą szczególny nacisk na właściwą pielęgnację skóry osób z AZS, zwłaszcza dzieci. Zaleca się staranność w pielęgnacji, mającą na celu zminimalizowanie ryzyka nawrotu lub nasilenia AZS, co obejmuje delikatne osuszanie skóry bez pocierania, dbałość o higienę oraz unikanie dzielenia się produktami higienicznymi czy ręcznikami z innymi osobami. W rekomendacji codziennej emolientoterapii stanowiącej podstawę postepowania z AZS, warto uwzględnić emolienty+ nowej generacji o natychmiastowym działaniu kojącym, przeciwświądowym i przywracającym odpowiednie nawilżenie skóry.

Balsam do bardzo suchej skóry | Lipikar Baume AP+M

Referencje

1. Wollenberg A, Kinberger M, Arents B, Aszodi N, Avila Valle G, Barbarot S, Bieber T, Brough HA, Calzavara Pinton P, Christen-Zäch S, Deleuran M, Dittmann M, Dressler C, Fink-Wagner AH, Fosse N, Gáspár K, Gerbens L, Gieler U, Girolomoni G, Gregoriou S, Mortz CG, Nast A, Nygaard U, Redding M, Rehbinder EM, Ring J, Rossi M, Serra-Baldrich E, Simon D, Szalai ZZ, Szepietowski JC, Torrelo A, Werfel T, Flohr C. European guideline (EuroGuiDerm) on atopic eczema – part II: non-systemic treatments and treatment recommendations for special AE patient populations. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2022 Nov;36(11):1904-1926. doi: 10.1111/jdv.18429. Epub 2022 Sep 3. PMID: 36056736.

2. Nowicki R, Trzeciak M, Kaczmarski M, Wilkowska A, Czarnecka-Operacz M, Kowalewski C, Rudnicka L, Kulus M, Mastalerz-Migas A, Peregud-Pogorzelski J, Sokołowska-Wojdyło M, Śpiewak R, Adamski Z, Czuwara J, Kapińska-Mrowiecka M, Kaszuba A, Krasowska D, Kręcisz B, Narbutt J, Majewski S, Reich A, Samochocki Z. Szepietowski J, and Woźniak K (2019). Atopic dermatitis. Interdisciplinary diagnostic and therapeutic recommendations of the PTD, PTA, PTP, and PTMR. Part I. Prophylaxis, topical treatment, and phototherapy. Lekarz POZ, 5(5), pp.335-348.

3. Mijaljica D, Spada F, Harrison IP. Skin Cleansing without or with Compromise: Soaps and Syndets. Molecules. 2022 Mar 21;27(6):2010. doi: 10.3390/molecules27062010. PMID: 35335373; PMCID: PMC8954092.

4. Cestari S, Correia P, Kerob D. Emollients ”Plus” are Beneficial in Both the Short and Long Term in Mild Atopic Dermatitis. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2023 Aug 8;16:2093-2102. doi: 10.2147/CCID.S417622. PMID: 37575149; PMCID: PMC10422989.

5. Trzeciak M, Zysk W, Wolańska-Buzalska D. Emolienty plus z Vitreaoscilla filiformis w monoterapii i terapii komplementarnej chorób skóry u dzieci. 

Materiał sponsorowany