Lekarze mogą już kierować mężczyzn na badania w ramach NFZ

Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) informuje, że lekarze mogą kierować mężczyzn na bezpłatne badania nasienia − kluczowego dla diagnostyki niepłodności. Badanie jest dostępne od 1 stycznia 2024 roku, jednak NFZ postanowił zwiększyć jego finansowanie, aby zapewnić równy dostęp do diagnostyki niepłodności dla obu płci.

Coraz więcej par doświadcza trudności w trakcie starań o dziecko

Niepłodność dotyka coraz większej liczby par na całym świecie, w tym w Polsce. Problem może leżeć zarówno po stronie kobiety, jak i mężczyzny, co sprawia, że kompleksowa diagnostyka jest niezbędna. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) niepłodność to brak możliwości zajścia w ciążę po 12 miesiącach regularnego współżycia bez stosowania antykoncepcji. Szacunki WHO z 2023 roku wskazują, że około 17,5% dorosłej populacji, czyli mniej więcej 1 na 6 osób, zmaga się z niepłodnością. W Polsce problem ten dotyka od 1 do 1,5 miliona par.

Męska płodność – co na nią wpływa?

Podczas gdy wiek odgrywa kluczową rolę w płodności kobiet, u mężczyzn decydujące znaczenie ma jakość nasienia. Negatywne czynniki wpływające na jakość nasienia obejmują stres, nadwagę, niewłaściwą dietę, używki, brak ruchu oraz choroby cywilizacyjne i układu moczowo-płciowego. Ważne jest, aby pacjenci byli świadomi tych czynników i starali się je minimalizować, co może pozytywnie wpłynąć na ich płodność.

Co obejmuje badanie nasienia na NFZ?

Seminogram, czyli badanie nasienia, jest podstawowym, nieinwazyjnym badaniem w diagnostyce męskiej niepłodności. Analizowane są parametry takie jak objętość, lepkość ejakulatu, czas upłynnienia, pH, wygląd nasienia, liczba plemników, ich ruchliwość oraz ewentualna aglutynacja.

Kto może skorzystać z bezpłatnego badania nasienia?

Badanie jest dostępne bezpłatnie dla pełnoletnich mężczyzn, którzy:

• przez co najmniej 12 miesięcy bezskutecznie starali się o ciążę z partnerką poniżej 35 roku życia

• przez co najmniej 6 miesięcy bezskutecznie starali się o ciążę z partnerką powyżej 35 roku życia

• mają rozpoznaną niepłodność męską (N46 według ICD-10)

• mają partnerkę zakwalifikowaną do inseminacji domacicznej.

Należy poinformować pacjentów, że wyniki seminogramu będą najbardziej wiarygodne, jeśli zachowają wstrzemięźliwość seksualną przez 3-5 dni przed badaniem, będą unikali spożywania alkoholu, papierosów i nadmiernego wysiłku fizycznego. Te czynniki mogą wpłynąć na wyniki badania, dlatego istotne jest ich przestrzeganie. Pacjenci powinni również poinformować lekarza o wszelkich przyjmowanych lekach i niedawno przebytych chorobach.

Rola lekarzy w diagnostyce niepłodności

Lekarze różnych specjalizacji mogą zlecać wykonanie badania nasienia. Wśród nich są specjaliści w poradniach położniczo-ginekologicznych, urologicznych, endokrynologicznych, andrologicznych, leczenia niepłodności oraz planowania rodziny i rozrodczości. To oni oceniają wyniki badania i planują dalsze postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne.

− Seminogram jest podstawowym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce niepłodności męskiej, która powinna się rozpocząć równolegle z diagnostyką kobiety – podkreśla lek. Maciej Karaszewski, zastępca dyrektora Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej w Centrali NFZ. Dostarcza on wielu istotnych informacji, które pozwalają ocenić płodność mężczyzny i szansę na naturalne poczęcie dziecka.

Znaczenie informacji od lekarzy

Badanie jest niezwykle ważnym narzędziem dla lekarzy, ponieważ umożliwia im kompleksowe podejście do diagnostyki niepłodności. Możliwość kierowania mężczyzn na seminogram bez obciążania ich kosztami zwiększa szanse na szybsze postawienie diagnozy i rozpoczęcie odpowiedniego leczenia, a to może znacząco wpłynąć na skuteczność starań o dziecko. Stąd potrzeba informowania pacjentów o dostępnych możliwościach i korzyściach z tej diagnostyki.