NFZ odpowiada na przemoc wobec medyków

Narodowy Fundusz Zdrowia opublikował projekt nowelizacji zarządzenia dotyczącego ratownictwa medycznego, w którym proponuje obowiązkowe wyposażenie zespołów karetek w kamizelki nożoodporne – po jednej na każdego członka zespołu. Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 lipca 2025 roku, a do 17 marca NFZ zbierał uwagi i opinie w ramach konsultacji społecznych.

To pierwsza tak konkretna reakcja na rosnącą falę agresji wobec medyków. Ratownicy powiedzieli „dość” po dramatycznej śmierci 64-letniego kolegi w Siedlcach. W styczniu tego roku został zaatakowany nożem przez pacjenta, któremu niósł pomoc. Mimo natychmiastowej interwencji zmarł w szpitalu. Drugi członek załogi, który próbował obezwładnić napastnika, również został ranny.

Tragedia poruszyła całe środowisko medyczne i unaoczniła, jak niewiele zrobiono dotąd dla bezpieczeństwa pracowników karetek i SOR-ów. – Mamy nadzieję, że ta tragedia otworzy oczy wszystkim na problemy i niebezpieczeństwa związane z pracą w ratownictwie medycznym – mówił wtedy Klaudiusz Komor, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej.

Ataki słowne, rękoczyny, zastraszanie – to codzienność wielu medyków, zwłaszcza tych, którzy na dyżurach interweniują w trudnych warunkach. – Sprawcy takich napaści rzadko ponoszą realne konsekwencje. Najczęściej sądy orzekają wyroki w zawieszeniu, prace społeczne albo uznają niską szkodliwość społeczną czynu – komentował Mateusz Komza, prezes Krajowej Izby Ratowników Medycznych (KIRM).

Dlatego środowisko ratowników przedstawiło listę 12 postulatów, wśród których znalazły się m.in.: finansowanie kamizelek ochronnych, obowiązkowe szkolenia z samoobrony, wsparcie psychologiczne, rejestratory nasobne, system „przycisk pomoc”, a także zaostrzenie kar za napaść na medyków.

Od stycznia 2024 roku obowiązują już niektóre zmiany, ale większość kluczowych reform dopiero wchodzi w życie lub jest w trakcie legislacji. Co się zmienia?

Co już się wydarzyło:

• 21 lutego 2024 r. – weszły w życie przepisy o szczególnych uprawnieniach ratowników medycznych (uznane za niewystarczające).

• 18 lutego 2025 r. – rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (PRM), przewidujący m.in. obowiązkowe szkolenia, wsparcie psychologiczne, motocykle ratunkowe i trzyosobowe zespoły karetek.

• Lipiec 2025 r. – planowane wejście w życie obowiązku posiadania kamizelek nożoodpornych.

• Styczeń 2026 r. – możliwe wprowadzenie trzyosobowych zespołów ratowniczych w karetkach podstawowych (typu „P”) jako standardu.

• Do połowy 2025 r. – planowane uchwalenie nowelizacji kodeksu karnego, która zwiększa maksymalną karę za napaść na ratownika z 3 do 5 lat więzienia.

• Trwa procedowanie – projektów dotyczących m.in. lepszego działania SOR-ów i dodatków za pracę w nocy, święta i niedziele (wypłacanych z mocą wsteczną od 1 lipca 2023 r.).