Koniec ze skierowaniami do psychologa, optometrysty i lekarza medycyny sportowej?

Lekarze rodzinni mogą wkrótce odetchnąć z ulgą – Ministerstwo Zdrowia pracuje nad nowelizacją przepisów, która zniesie obowiązek wystawiania skierowań do wybranych specjalistów. Chodzi o psychologów, optometrystów oraz lekarzy medycyny sportowej.
Projekt zmian w ustawie zdrowotnej przeszedł już etap konsultacji publicznych i czeka na zatwierdzenie przez Radę Ministrów, a następnie uchwalenie przez Sejm. Choć pierwotnie nowe zasady miały wejść w życie już w kwietniu 2025 roku, obecnie brak jeszcze oficjalnej daty – wszystko zależy od tempa prac legislacyjnych.

Mniej biurokracji, krótsze kolejki
Według Ministerstwa Zdrowia, głównym celem zmian jest skrócenie ścieżki pacjenta do specjalisty, ograniczenie zbędnej biurokracji i odciążenie podstawowej opieki zdrowotnej. Obecnie, aby zapisać się do wielu specjalistów w ramach NFZ, konieczna jest wcześniejsza wizyta u lekarza rodzinnego, który wystawia skierowanie. To rozwiązanie bywa uciążliwe zarówno dla pacjentów, jak i lekarzy POZ.
— To nie tylko upraszcza system, ale również zwiększa dostępność do specjalistów – szczególnie w obszarach, gdzie występuje duże zapotrzebowanie, jak pomoc psychologiczna — podkreślają przedstawiciele resortu zdrowia.

Psycholog bez skierowania – powrót do rozwiązania z pandemii
Zniesienie skierowań do psychologów to odpowiedź na rosnącą liczbę osób zmagających się z problemami psychicznymi – od depresji i lęków po wypalenie zawodowe. Co istotne, już w czasie pandemii COVID-19 skierowania do psychologa były tymczasowo zniesione. Obecna propozycja stanowi powrót do tych praktyk, które – jak wskazują dane – znacząco poprawiły dostęp do pomocy psychologicznej.
Podobnie jak do psychiatry, do którego nie potrzeba obecnie skierowania, pacjenci mieliby mieć prostszy dostęp do psychologa – również w ramach publicznej opieki zdrowotnej.

Nowość: optometrysta na NFZ
Projekt przewiduje także wprowadzenie nowego świadczenia – porady optometrysty. Resort uznał, że w tym przypadku obowiązek uzyskania skierowania nie znajduje merytorycznego uzasadnienia. Optometrysta będzie więc dostępny bez skierowania, co może szczególnie ucieszyć pacjentów z wadami wzroku, którzy do tej pory musieli pokonywać dodatkowe bariery formalne.

Lekarz medycyny sportowej dla aktywnych
Trzecią grupą objętą planowaną zmianą są lekarze medycyny sportowej. Obowiązek posiadania skierowania był w tym przypadku często postrzegany jako sztuczna przeszkoda – zwłaszcza że sportowcy, zarówno zawodowi, jak i amatorzy, muszą regularnie się badać. Uproszczenie procedur ma więc znaczenie dla rosnącej grupy pacjentów aktywnych fizycznie.

Kto nie potrzebuje skierowania?
Warto przypomnieć, że obecnie – bez skierowania – można zapisać się do: ginekologa i położnika, dentysty, wenerologa, onkologa i psychiatry.
Skierowań nie wymagają również niektóre grupy pacjentów, m.in. osoby z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, weterani, osoby represjonowane, dzieci z ciężkimi chorobami wrodzonymi, czy osoby z uzależnieniami (i współuzależnione). Ułatwienia dotyczą także pacjentów z HIV, gruźlicą, czy cywilnych ofiar działań wojennych.