Wytyczne

Wytyczne ESVS 2019 dotyczące leczenia pacjentów z tętniakami aorty brzusznej i tętnic biodrowych – część II

dr hab. n. med. Jacek Wroński

Oddział Chirurgii Naczyniowej, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Lublinie

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Jacek Wroński
Oddział Chirurgii Naczyniowej, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
al. Kraśnicka 100, 20-718 Lublin, e-mail: Jacek.5996069@interia.pl

  • Charakterystyka tętniaków okołonerkowych, tętnic biodrowych i pierwotnie zakażonych oraz rzadko występujących chorób aorty (drążące owrzodzenia aorty, izolowane rozwarstwienia aorty, wrzecionowaty tętniak aorty brzusznej) oraz sposobów postępowania
  • Omówienie najnowszych rekomendacji European Society for Vascular Surgery dla lekarzy leczących chorych cierpiących z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych
  • Dokument przygotowany przez grono ekspertów pod kierunkiem Andersa Wanhainena, opublikowany w czasopiśmie „European Journal of Vascular and Endovascular Surgery” [2019;57(1):8-93]1

Tętniaki okołonerkowe

Nie ma jednego ogólnego określenia na tętniaki z krótką szyją i/lub obejmujące tętnice trzewne. Na potrzeby opracowania wytycznych European Society for Vascular Surgery (ESVS) powołany Guideline Writing Committee proponuje następujące nazwy i definicje:

Za tętniaki okołonerkowe (JAAA – juxtarenal abdominal aortic aneurysm) uznaje się tętniaki obejmujące aortę pod tętnicami nerkowymi, bez objęcia procesem chorobowym samych tętnic nerkowych, wymagające podczas operacji otwartych klemowania aorty powyżej tętnic nerkowych – to tętniaki z tzw. krótką szyją (o długości szyi <10 mm). Czasami w piśmiennictwie anglosaskim używa się określenia pararenal AAA.

Tętniaki nadnerkowe (SRAAA – suprarenal abdominal aortic aneurysm) to zmiany tętniakowe sięgające do tętnicy krezkowej górnej, wymagające operacji jednej lub obu tętnic nerkowych. Inaczej są nazywane tętniakami bez szyi. W piśmiennictwie anglosaskim stosowane jest także określenie paravisceral AAA w przypadku objęcia procesem chorobowym tętnic trzewnych. Jak dotąd różnica między nadnerkowymi tętniakami aorty brzusznej a typem IV tętniaków piersiowo-brzusznych według Crawforda nie została sprecyzowana.

Nie ma jednoznacznych wyników badań dotyczących ryzyka pękania tętniaków i naturalnego rozwoju choroby u pacjentów z JAAA. W większości doniesień operacje zarówno otwarte, jak i wewnątrznaczyniowe były przeprowadzane u chorych, u których średnica tętniaków wynosiła około 6 cm. Śmiertelność okołooperacyjna w obu grupach pacjentów wynosiła około 4%. Opierając się na wynikach badań, należy przyjąć, że graniczną wartością dla JAAA powinno być 5,5 cm. Odnotowano, że u osób z większą zmianą wzrastała śmiertelność okołooperacyjna. U większości pacjentów tętniaki okołonerkowe nie dają objawów klinicznych i są diagnozowane przypadkowo. W obserwacji chorych wymagana jest kontrola za pomocą angiografii tomografii komputerowej (angio-TK), gdyż badania nieinwazyjne, takie jak ultrasonografia (USG), najczęściej nie są wystarczająco wiarygodne.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Tętniaki tętnic biodrowych

Najpowszechniej akceptowana definicja tętniaka tętnicy biodrowej zakłada jej poszerzenie więcej niż półtora raza w porównaniu z prawidłową średnicą. Przyjmuje się, że średnica tętnicy [...]

Tętniaki pierwotnie zakażone (mykotyczne)

Przyjmuje się, że tętniaki mykotyczne powstają w wyniku mikroembolizacji vasa vasorum aorty przez zatory septyczne drogą krwiopochodną z miejsca zakażenia lub poprzez bezpośrednie [...]

Choroby aorty występujące rzadko

Drążące owrzodzenia aorty (PAU – penetrating aortic ulcers) definiuje się jako owrzodzenia blaszek miażdżycowych w aorcie penetrujących jej błonę wewnętrzną, co powoduje [...]

Podsumowanie

Z dużą trudnością przyszło mi wyselekcjonowanie z wytycznych ESVS 2019 tematów dotyczących tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych. Wspaniała praca zespołu kierowanego przez Andersa [...]

Do góry