ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Leczenie ciężkiej postaci ostrego zapalenia trzustki
dr n. med. Marek Wroński
dr n. med. Andrzej Chaber
prof. dr hab. n. med. Maciej Słodkowski
- Poglądy na leczenie zachowawcze i chirurgiczne ciężkiej postaci ostrego zapalenia trzustki (OZT) przedstawione na podstawie przeglądu piśmiennictwa oraz doświadczeń autorów pracy
- Omówienie poszczególnych etapów postępowania w OZT i metod zalecanych w przypadku wystąpienia powikłań
- Metody małoinwazyjne, m.in. drenaż wykonywany przezskórnie lub drogą endoskopową, nekrosektomia małoinwazyjna zaotrzewnowa lub z dostępu endoskopowego, a klasyczna nekrosektomia otwarta w leczeniu OZT
Zachorowalność na ostre zapalenie trzustki (OZT) wynosi od 5 do 70 przypadków na 100 000 osób rocznie i jest znacznie zróżnicowana geograficznie. W Polsce najczęstszymi przyczynami OZT są nadużywanie alkoholu i kamica żółciowa. OZT ma zwykle łagodny przebieg i nie wymaga leczenia specjalistycznego. Natomiast w 15-20% przypadków rozpoznaje się ciężkie OZT, które cechuje się dużą śmiertelnością. Postępowanie u chorych z ciężką postacią OZT wymaga zaangażowania zespołu wielospecjalistycznego i znacznych nakładów finansowych. Pierwsze godziny hospitalizacji są kluczowe dla powodzenia leczenia. Intensywna płynoterapia w tej fazie pozwala na poprawę wyników leczenia. Zaleca się wczesne żywienie dojelitowe. Leczenie inwazyjne powinno się wdrożyć po upływie 4 tygodni choroby. Należy stosować techniki małoinwazyjne o rosnącej inwazyjności na kolejnych etapach leczenia. Klasyczna nekrosektomia otwarta jest zabiegiem ratującym życie i powinna być stosowana w razie niepowodzenia metod mniej inwazyjnych, ich powikłań lub braku odpowiedniego sprzętu i przeszkolonego personelu. Zalecenia terapeutyczne w ciężkiej postaci OZT zestawiono w tabeli 1.
Terminologia ostrego zapalenia trzustki
W 1992 roku podjęto próbę usystematyzowania i ujednolicenia nomenklatury stosowanej w ostrym zapaleniu trzustki, wprowadzając tzw. klasyfikację z Atlanty. Mimo krytyki używano jej w niemal niezmienionej formie przez ponad 15 lat. W 2007 roku Grupa Robocza ds. Ostrego Zapalenia Trzustki pod egidą Międzynarodowego Klubu Trzustkowego zaproponowała poprawki do klasyfikacji z Atlanty, którą następnie poddano ogólnoświatowej dyskusji. Ostateczną wersję tej typologii opublikowano na łamach czasopisma „Gut” w styczniu 2013 roku (ryc. 1)1.
W obecnie obowiązującej klasyfikacji utrzymano dotychczasowy podział na obrzękowe śródmiąższowe zapalenie trzustki oraz martwicze zapalenie trzustki. Podstawą diagnostyki martwiczego zapalenia trzustki jest brak wzmocnienia kontrastem miąższu trzu...
W poprawionej klasyfikacji z Atlanty wyróżniono 4 podstawowe kategorie powikłań miejscowych w przebiegu OZT: ostry okołotrzustkowy zbiornik płynu, ostry zbiornik martwiczy, torbiel rzekomą oraz otorbioną martwicę trzustki (ryc. 2). Zrezygnowano z ...