Temat numeru
Ostre niedokrwienie krezki jelita – schemat postępowania
dr hab. n. med. Mateusz Jagielski
prof. dr hab. n. med. Marek Jackowski
- Rola angiografii tomografii komputerowej jamy brzusznej i badań dodatkowych w diagnostyce ostrego niedokrwienia jelit
- Laparotomia i przegląd innych metod interwencyjnych z zakresu chirurgii naczyniowej
- Przedstawienie optymalnego algorytmu postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w grupie chorych z ostrym niedokrwieniem krezki na podstawie analizy różnych metod leczenia
Ostre niedokrwienie krezki jelita (inaczej nazywane ostrym niedokrwieniem jelit) jest definiowane jako nagłe przerwanie dopływu krwi do jelita1-4, które nieleczone prowadzi do nieodwracalnych następstw w postaci martwicy ściany jelita1-3. Zasadnicze znaczenie w patofizjologii tej jednostki chorobowej ma anatomia krążenia trzewnego. Sieć naczyń trzewnych stanowi rozgałęziony układ naczyniowy charakteryzujący się bardzo dobrymi mechanizmami kompensacyjnymi wynikającymi głównie z możliwości tworzenia krążenia obocznego. Krążenie trzewne cechuje się bardzo dużą liczbą odmian i wariantów anatomicznych, co wynika z procesów zachodzących w trakcie rozwoju embrionalnego5. Wyróżniamy trzy główne tętnice trzewne: pień trzewny (truncus celiacus), tętnicę krezkową górną (arteria mesenterica superior), tętnicę krezkową dolną (arteria mesenterica inferior)5. Najważniejszym trzewnym naczyniem tętniczym jest tętnica krezkowa górna, która zaopatruje całe jelito cienkie oraz okrężnicę do wysokości zagięcia śledzionowego (punkt Griffithsa)5. Zakres unaczynienia trzech głównych tętnic trzewnych nie pokrywa się, co w praktyce oznacza, że niedrożność którejkolwiek z tętnic spowoduje martwicę narządów przez nią zaopatrywanych. Krew z jelit odpływa układem żylnym: żyłą krezkową górną, żyłą krezkową dolną i żyłą wrotną6.
W zależności od etiologii wyróżniamy okluzyjne i nieokluzyjne ostre niedokrwienie krezki jelita1-3. Do przyczyn okluzyjnych zaliczamy: zator tętnic krezkowych (50% przypadków), zakrzep tętnic krezkowych (15-25%) i zakrzep żył trzewnych (5-15%)3,4.
Omawiana jednostka chorobowa występuje bardzo rzadko, stanowi 0,09-0,2% wszystkich ostrodyżurowych przyjęć chirurgicznych7-10. Większość chorych to osoby w podeszłym wieku z licznymi obciążeniami medycznymi11-13. Zróżnicowana etiologia oraz niespecyficzne objawy kliniczne u pacjentów z ostrym niedokrwieniem jelit sprawiają, że rozpoznanie tej jednostki chorobowej jest trudne i często skutkuje opóźnieniem diagnozy oraz interwencji terapeutycznej.
Ostre niedokrwienie krezki jelita jest tematem wielu publikacji, a mimo to nadal stanowi istotny problem kliniczny1-4,7,13,14. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie optymalnego schematu postępowania w grupie chorych z ostrym niedokrwieniem kr...
