Podstawą koncepcji zastosowania resekcji endoskopowej jako metody miejscowego leczenia nowotworów wczesnych jest fakt, że zmiany ograniczone do błony śluzowej przewodu pokarmowego charakteryzują się minimalnym ryzykiem przerzutów do węzłów chłonnych. W związku z tym endoskopowa resekcja zmian od strony światła przewodu pokarmowego pozwala na doszczętne leczenie nowotworów wczesnych bez konieczności usuwania narządu. Wczesne raki przełyku i żołądka definiowane są jako nowotwory ograniczone do błony śluzowej i podśluzowej narządu^1,2. Są one bardzo trudne do wykrycia, gdyż zazwyczaj nie powodują objawów, a ich obraz endoskopowy jest subtelny, niejednokrotnie widoczny jedynie podczas zastosowania zaawansowanych technik obrazowania endoskopowego. Rozpoznanie wczesnego nowotworu przewodu pokarmowego jest zatem efektem skrupulatnej diagnostyki, której poddawani są pacjenci w ramach nadzoru osób z grupy podwyższonego ryzyka, lub zmiana jest stwierdzana przypadkowo u pacjenta badanego z innych wskazań. Według danych około 12% raków przełyku³ i 15-20% raków żołądka⁴ wykrywanych w Europie i Stanach Zjednoczonych to zmiany wczesne, kwalifikujące się do leczenia endoskopowego. Należy podkreślić jednak, że są to jedynie dane szacunkowe, gdyż odsetek zdiagnozowanych zmian wczesnych znacznie różni się między poszczególnymi krajami i ośrodkami, w zależności od posiadanych zasobów diagnostycznych i doświadczenia. W przyszłości możemy spodziewać się wzrostu odsetka zmian wykrywanych we wczesnym stadium dzięki rozpowszechnieniu badań endoskopowych, nadzoru pacjentów z grup dużego ryzyka i ciągłemu rozwojowi technik zaawansowanego obrazowania endoskopowego.

Metody endoskopowego leczenia nowotworów przewodu pokarmowego

Obecnie stosuje się wiele technik endoskopowego leczenia zmian w przewodzie pokarmowym – od prostej resekcji błony śluzowej pętlą po pełnościenną resekcję endoskopową. Jednak w przypadku zmian wczesnych w praktyce tylko dwie metody odgrywają większą rolę: endoskopowa resekcja błony śluzowej (EMR – endoscopic mucosal resection) oraz endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa (ESD – endoscopic submucosal dissection).

EMR jest względnie prostą technicznie, małoinwazyjną procedurą o niedługim czasie trwania, szeroko stosowaną w leczeniu małych, powierzchownych zmian przewodu pokarmowego. Umożliwia resekcję do poziomu blaszki właściwej błony śluzowej lub płytkich...