Temat numeru
Leczenie endoskopowe wczesnych nowotworów górnego odcinka przewodu pokarmowego
lek. Nastazja D. Pilonis1-3
dr hab. n. med. Michał F. Kamiński, prof. NIO-PIB i CMKP1,2,4,5
- Aktualna wiedza na temat wskazań do endoskopowej resekcji nowotworów wczesnych przełyku i żołądka – kryteria kwalifikacji pacjentów i wyniki leczenia
- Podsumowanie dostępnych danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa endoskopowej resekcji błony śluzowej oraz endoskopowej dyssekcji podśluzówkowej
Podstawą koncepcji zastosowania resekcji endoskopowej jako metody miejscowego leczenia nowotworów wczesnych jest fakt, że zmiany ograniczone do błony śluzowej przewodu pokarmowego charakteryzują się minimalnym ryzykiem przerzutów do węzłów chłonnych. W związku z tym endoskopowa resekcja zmian od strony światła przewodu pokarmowego pozwala na doszczętne leczenie nowotworów wczesnych bez konieczności usuwania narządu. Wczesne raki przełyku i żołądka definiowane są jako nowotwory ograniczone do błony śluzowej i podśluzowej narządu1,2. Są one bardzo trudne do wykrycia, gdyż zazwyczaj nie powodują objawów, a ich obraz endoskopowy jest subtelny, niejednokrotnie widoczny jedynie podczas zastosowania zaawansowanych technik obrazowania endoskopowego. Rozpoznanie wczesnego nowotworu przewodu pokarmowego jest zatem efektem skrupulatnej diagnostyki, której poddawani są pacjenci w ramach nadzoru osób z grupy podwyższonego ryzyka, lub zmiana jest stwierdzana przypadkowo u pacjenta badanego z innych wskazań. Według danych około 12% raków przełyku3 i 15-20% raków żołądka4 wykrywanych w Europie i Stanach Zjednoczonych to zmiany wczesne, kwalifikujące się do leczenia endoskopowego. Należy podkreślić jednak, że są to jedynie dane szacunkowe, gdyż odsetek zdiagnozowanych zmian wczesnych znacznie różni się między poszczególnymi krajami i ośrodkami, w zależności od posiadanych zasobów diagnostycznych i doświadczenia. W przyszłości możemy spodziewać się wzrostu odsetka zmian wykrywanych we wczesnym stadium dzięki rozpowszechnieniu badań endoskopowych, nadzoru pacjentów z grup dużego ryzyka i ciągłemu rozwojowi technik zaawansowanego obrazowania endoskopowego.
Metody endoskopowego leczenia nowotworów przewodu pokarmowego
Obecnie stosuje się wiele technik endoskopowego leczenia zmian w przewodzie pokarmowym – od prostej resekcji błony śluzowej pętlą po pełnościenną resekcję endoskopową. Jednak w przypadku zmian wczesnych w praktyce tylko dwie metody odgrywają większą rolę: endoskopowa resekcja błony śluzowej (EMR – endoscopic mucosal resection) oraz endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa (ESD – endoscopic submucosal dissection).
EMR jest względnie prostą technicznie, małoinwazyjną procedurą o niedługim czasie trwania, szeroko stosowaną w leczeniu małych, powierzchownych zmian przewodu pokarmowego. Umożliwia resekcję do poziomu blaszki właściwej błony śluzowej lub płytkich...
