Czy pacjent z krwawieniem do przewodu pokarmowego jest nadal chorym chirurgicznym?

dr n. med. Tomasz Guzel

lek. Wojciech Korcz

prof. dr hab. n. med. Maciej Słodkowski

Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr n. med. Tomasz Guzel

Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa

e-mail: tomasz.guzel@wum.edu.pl

  • Wskazania do leczenia operacyjnego i zachowawczego pacjentów z krwawieniem do przewodu pokarmowego
  • Zasady postępowania u chorych z krwawieniem z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego
  • Postępowanie u osób stosujących leki przeciwkrzepliwe w przypadku krwawienia do przewodu pokarmowego


W związku z dynamicznym rozwojem technik endoskopowych, w tym również możliwości leczenia chorych z krwawieniem do przewodu pokarmowego, znacząco zmniejszyła się liczba pacjentów wymagających operacji z tego powodu. W niniejszej pracy przedstawiono możliwości leczenia zachowawczego oraz podjęto próbę zdefiniowania, kiedy przy obecnych możliwościach endoskopowych i endowaskularnych należy podjąć decyzję o zabiegu chirurgicznym. W podsumowaniu rozważono również, czy przy obecnej organizacji lecznictwa szpitalnego i wyposażeniu pracowni endoskopowych oddział chirurgiczny jest optymalnym miejscem leczenia chorego z objawami krwawienia do przewodu pokarmowego.

Krwawienie do przewodu pokarmowego jest objawem, który może towarzyszyć patologiom w zakresie zarówno przewodu pokarmowego, jak i układu krzepnięcia w przebiegu różnych chorób. Zachorowalność jest różna dla górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego i wynosi odpowiednio około 67/100 000 i 36/100 000, z czego 7% chorych wymaga hospitalizacji, a śmiertelność wśród pacjentów sięga 3-10%1-3. Krwawienie może przebiegać gwałtownie, prowadząc do wstrząsu hipowolemicznego, niewydolności wielonarządowej i śmierci. Dotychczas zalecano, aby chorzy ci byli leczeni na oddziałach chirurgicznych lub przynajmniej przy współudziale chirurga, ponieważ w wielu przypadkach wymagali postępowania operacyjnego. W ciągu ostatnich lat w sposób istotny zmieniły się jednak możliwości leczenia nieoperacyjnego w zakresie stosowania zarówno metod endoskopowych, radiologii interwencyjnej, jak i farmakoterapii. W związku z tym należy zastanowić się, czy nazywanie pacjenta z krwawieniem do przewodu pokarmowego chorym chirurgicznym odpowiada w pełni aktualnej wiedzy i czy oddział chirurgiczny nadal jest optymalnym miejscem prowadzenia terapii.

Każdy chory z podejrzeniem krwawienia do przewodu pokarmowego przyjmowany do szpitala powinien być oceniony przede wszystkim pod względem obecności cech czynnego krwawienia, do których należą wymioty krwią lub krew w sondzie nosowo-żołądkowej albo...

W niniejszej pracy przedstawiono aktualny stan wiedzy dotyczący możliwości leczenia nieoperacyjnego chorych z krwawieniem do przewodu pokarmowego, biorąc pod uwagę zróżnicowane przyczyny krwawienia, oraz powzięto próbę odpowiedzi na pytanie, kiedy...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Krwawienie do górnego odcinka przewodu pokarmowego

Krwawienie do górnego odcinka przewodu pokarmowego to krwawienie występujące w zakresie przełyku, żołądka i dwunastnicy do więzadła Treitza, włączając w to również krwawienie do [...]

Krwawienie do dolnego odcinka przewodu pokarmowego

Krwawienie do dolnego odcinka przewodu pokarmowego może dotyczyć zarówno jelita cienkiego za więzadłem Treitza, jak i jelita grubego. Ze względu na odmienną [...]

Zalecenia dotyczące stosowania leków przeciwkrzepliwych

Chorzy leczeni z powodu krwawienia do przewodu pokarmowego bardzo często przyjmują leki przeciwkrzepliwe i przeciwpłytkowe, które nawet jeśli nie są przyczyną krwawienia (przedawkowanie, [...]

Podsumowanie

Leczenie chorych z krwawieniem do przewodu pokarmowego wymaga wielospecjalistycznego podejścia i wykorzystania metod diagnostyczno-terapeutycznych z obszaru różnych specjalności. W przypadku niepowodzenia ostatecznym rozwiązaniem jest leczenie [...]

Do góry