Niedrożność aorty brzusznej i tętnic biodrowych jest przyczyną przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych (PNKD) noszącego nazwę zespołu Leriche’a, utworzoną od nazwiska francuskiego chirurga, który jako pierwszy opisał objawy kliniczne i leczenie chirurgiczne tego stanu chorobowego^1,2. Metoda operacji ulegała modyfikacjom dzięki zastosowaniu nowych technik chirurgicznych oraz materiałów do produkcji protez syntetycznych. Kolejnym krokiem w poprawie wyników leczenia zespołu Leriche’a był rozwój diagnostyki naczyniowej i znieczulenia oraz opieki pooperacyjnej. Leczenie zespołu Leriche'a stało się mniej inwazyjne dzięki opracowaniu wewnątrznaczyniowych metod poszerzania tętnic.

Wiadomości ogólne

Do zespołu Leriche’a, oprócz niedrożności aortalno-biodrowej, zalicza się również krytyczne zwężenie końcowego odcinka lub rozwidlenia aorty brzusznej oraz zwężenie lub niedrożność jednej tętnicy biodrowej wspólnej bądź zewnętrznej. Zespół Leriche’a występuje u 30% chorych z PNKD i w ponad 98% przypadków jest spowodowany miażdżycą³. Innymi przyczynami zespołu Leriche’a mogą być: zapalenie tętnic, zwyrodnienie torbielowate, przerost włóknisto-mięśniowy, tętniak, zespoły uciskowe, późne następstwa ostrej niedrożności tętnic³. Oprócz bólów o typie chromania przestankowego w obrębie pośladków i ud zespół Leriche’a charakteryzuje się brakiem tętna na tętnicach udowych, bladością skóry i zanikami mięśni kończyn dolnych oraz zaburzeniami erekcji u mężczyzn¹. W okresie 5-letniej obserwacji u 5% pacjentów z zespołem Leriche’a pojawiają się objawy krytycznego niedokrwienia kończyn (KNK), charakteryzującego się: bólami spoczynkowymi, owrzodzeniami oraz martwicą w obrębie stóp i goleni⁴. Ze względu na duże ryzyko amputacji KNK stanowi bezwzględne wskazanie do leczenia chirurgicznego poprawiającego krążenie w kończynach⁴. Względnym wskazaniem do operacji jest ciężkie chromanie, z krótkim dystansem.

Rozpoznanie zespołu Leriche’a wymaga uzupełnienia o pomiar ciśnienia na tętnicach obu goleni i wskaźnik kostkowo-ramienny (ABI – ankle-brachial index) oraz o jedną z metod diagnostycznych: ultrasonografię z podwójnym obrazowaniem (USG doppler), an...

Przegląd aktualnych metod leczenia zabiegowego w odcinku aortalno-biodrowym

Zabiegi wewnątrznaczyniowe

Przezskórna angioplastyka wewnątrznaczyniowa (PTA – percutaneous transluminal angioplasty; skrót zwykle stosowany do angioplastyki balonowej) polega na udrożnianiu i poszerzaniu naczyń metodami nieoperacyjnymi. Wyróżnia się: angioplastykę balonową...