Przypadek kliniczny
Rzadka przyczyna krwawienia do jamy otrzewnej – przypadek izolowanej plamicy śledziony
lek. Konrad Kaźmierczak1
lek. Emilia Piekara1
lek. Krzysztof Kowalik2
prof. dr hab. n. med. Andrzej Modrzejewski2
- Obraz kliniczny oraz czynniki predysponujące do wystąpienia plamicy śledziony
- Tomografia komputerowa jest złotym standardem rozpoznania plamicy śledziony
- Splenektomia – leczenie z wyboru pacjentów, u których stwierdzono krwawienie do jamy brzusznej w przebiegu plamicy śledziony
Plamica śledziony jest schorzeniem przebiegającym z wytworzeniem mnogich, nieregularnych torbieli z komórek niewykazujących rozrostu złośliwego. Torbiele zawierają wynaczynioną podtorebkowo (w mechanizmie ostrym lub przewlekłym) krew1. Potencjalne ich lokalizacje obejmują wszystkie narządy zawierające układ siateczkowo-śródbłonkowy, a stosunkowo często zajmują jednocześnie wątrobę i śledzionę. Rozpowszechnienie plamicy śledziony w populacji nie przekracza 1%. Może ona długo przebiegać bez żadnych objawów, z pęknięciem osłabionej ściany zatoki śledziony oraz krwawieniem do jamy otrzewnej jako pierwszą manifestacją kliniczną. Plamica śledziony jest więc rzadką, ale potencjalnie śmiertelną jednostką chorobową2.
Opis przypadku
Mężczyzna w wieku 41 lat zgłosił się do chirurgicznej izby przyjęć z powodu bólu nadbrzusza promieniującego do lewego barku. Pacjent odczuwał te dolegliwości od dwóch tygodni. Pierwotnie objawy przypisano zaostrzeniu choroby wrzodowej. W wywiadzie odnotowano uzależnienie mieszane od alkoholu i metamfetaminy oraz zaburzenia lękowe. Chory przeszedł kilka epizodów psychotycznych związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Pacjent przyjmował na stałe: hydroksyzynę, diazepam oraz kwas walproinowy.
Mężczyzna przy przyjęciu był w stanie ogólnym dobrym, nie wykazywał objawów niewydolności krążeniowo-oddechowej. W badaniu przedmiotowym brzuch był miękki, bolesny w nadbrzuszu w czasie palpacji. Objawy otrzewnowe były ujemne.
W wykonanych badaniach laboratoryjnych wykryto niedokrwistość normocytarną normobarwliwą. Wykładniki procesu zapalnego i parametry krzepnięcia były w normie. W badaniach wykonanych ponownie po paru godzinach od przyjęcia zauważono znaczący spadek stężenia hemoglobiny (z 11,5 mg/dl do 9,1 mg/dl), liczby czerwonych krwinek oraz poziomu hematokrytu.
W wykonanym badaniu rentgenowskim (RTG) jamy brzusznej nie uwidoczniono cech perforacji ani niedrożności. W badaniu ultrasonograficznym (USG) jamy brzusznej zaobserwowano wolny płyn w jamie otrzewnej, który lokalizował się w zachyłku wątrobowo-nerkowym oraz śledzionowo-nerkowym. Śledziona nie była powiększona, jednak stwierdzono zmiany echostruktury narządu: liczne, odgraniczone, hipodensyjne ogniska o wyglądzie torbieli, największe o średnicy 21 mm. Ślad płynu był również widoczny w zachyłku pęcherzowo-odbytniczym.