Przepukliny rozworu przełykowego – podstawy patofizjologii, diagnostyka, leczenie

prof. dr hab. n. med. Grzegorz Wallner

II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Nowotworów Układu Pokarmowego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Grzegorz Wallner

II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej

i Nowotworów Układu Pokarmowego,

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

ul. Stanisława Staszica 16, 20-081 Lublin

e-mail: gtwallner@gmail.com

  • Klasyfikacja i objawy kliniczne przepuklin rozworu przełykowego
  • Diagnostyka przepukliny rozworu przełykowego
  • Wskazania do operacji i przegląd chirurgicznych metod leczenia u pacjentów z przepukliną rozworu przełykowego

Przepukliny przeponowe

Przepona jest silnym mięśniem oddechowym, który znajduje się pomiędzy jamą brzuszną a klatką piersiową i stanowi jej ścianę dolną, oddzielając obie jamy. Przepona ma formę uwypukloną w kierunku klatki piersiowej i posiada wrodzone otwory. Przepuklina przeponowa (hernia diaphragmatica) tworzy się, gdy co najmniej jeden z organów należących do jamy brzusznej (najczęściej żołądek) przemieszcza się do jamy klatki piersiowej przez otwór w przeponie. Przepukliny przeponowe dzieli się na dwa typy główne: przepukliny właściwe oraz przepukliny naturalnych otworów przepony (tab. 1). 

Przepukliny właściwe powstają w nienaturalnych otworach przepony, które w warunkach fizjologicznych nie występują w przeponie. Wśród przepuklin właściwych wyróżnia się: wrodzone (np. Bochdaleka lub Morgagniego), nabyte i pourazowe. Wrodzona przepuklina przeponowa jest wadą płodu, którą najczęściej rozpoznaje się przed narodzeniem dziecka za pomocą badania ultrasonograficznego (USG) lub u noworodków. Przepuklina Bochdaleka występuje częściej niż przepona Morgagniego, tworzy się w wyniku niezrośnięcia szczeliny opłucnowo-trzewnej w tylno-bocznej części przepony, głównie po lewej stronie. Przepuklina Morgagniego powstaje w przedniej części przepony między jej przyczepami żebrowymi a mostkowymi. Drugim rodzajem przepukliny przeponowej są przepukliny naturalnych otworów przepony, czyli przepukliny rozworu przełykowego. Zostały one szczegółowo omówione poniżej. Z kolei przepukliny pourazowe tworzą się w związku z urazem jamy brzusznej lub klatki piersiowej.

Do bezpośrednich przyczyn powstania przepukliny przepony należą osłabienie mięśnia lub podwyższone ciśnienie w jamie brzusznej. Ryzyko wystąpienia tego schorzenia jest większe u osób starszych, otyłych, a także dźwigających. Przepuklina przeponowa może też się pojawić na skutek przewlekłego kaszlu lub stresu.

Objawy przepuklin przeponowych oraz nasilenie, z jakim występują, różnią się w zależności od tego, jakich organów dotyczą, jaki jest ich rozmiar oraz w jaki sposób powstały. Ogólnymi objawami są: ból w klatce piersiowej i nadbrzuszu, trudności w o...

Definicja

Przepukliny rozworu przełykowego przepony (hernia hiatus oesophagi) to takie, w których narządy jamy brzusznej przemieszczają się do tylnego śródpiersia przez rozwór przełykowy. Mogą one występować w każdym wieku, również (rzadko) jako przepukliny...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Klasyfikacja przepuklin rozworu przełykowego

W prawidłowych warunkach fizjologicznych połączenie przełykowo-żołądkowe (wpust) znajduje się poniżej przepony, w zależności od pozycji ciała 2-4 cm (w pozycji stojącej) lub 0-2 cm [...]

Obraz kliniczny

Przepukliny rozworu przełykowego z reguły przebiegają bezobjawowo. U około 10% pacjentów wraz z powiększaniem się objętości przepuklin pojawiają się dolegliwości, których charakter zależy od [...]

Diagnostyka

Rozpoznawanie przepuklin rozworu przełykowego standardowo obejmuje następujące etapy diagnostyczne:

Leczenie operacyjne

Zgodnie z obowiązującymi od wielu lat wytycznymi opracowanymi przez Society of American Gastrointestinal and Endoscopic Surgeons (SAGES) wskazaniami do planowej operacji przepuklin są następujące [...]

Nawrót

W prewencji nawrotów pooperacyjnych przepuklin rozworu przełykowego zwraca się uwagę na konieczność agresywnego leczenia pooperacyjnych wymiotów i nudności. Błędy techniczne popełnione podczas pierwotnego [...]

Nowe perspektywy

W ostatnich latach proponowane są nowe opcje minimalnie inwazyjnego leczenia pacjentów z przepuklinami rozworu przełykowego. Jedną z nich jest metoda cTIF (concomitant transoral incisionless [...]

Do góry