Zastosowanie fluorescencji z zielenią indocyjaninową w chirurgii przewodu pokarmowego
Praktyczne wskazówki i ograniczenia

dr n. med. Tomasz Cwaliński

Kliniczny Oddział Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej, Szpital św. Wojciecha w Gdańsku,

Wojewódzkie Centrum Onkologii w Gdańsku

Adres do korespondencji:

dr n. med. Tomasz Cwaliński

Kliniczny Oddział Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej,

Szpital św. Wojciecha w Gdańsku,

Wojewódzkie Centrum Onkologii w Gdańsku

al. Jana Pawła II 50, 80-462 Gdańsk

e-mail: cwalinski.tomasz@gmail.com

  • Wykorzystanie zieleni indocyjaninowej w chirurgii raka żołądka, przełyku i jelita grubego: pomoc w ocenie ukrwienia zespolenia, zwiększenie kompletności limfadenektomii oraz ułatwienie identyfikacji struktur anatomicznych
  • Wskazówki dotyczące dawkowania ICG i interpretacji sygnału
  • Aktualne ograniczenia obrazowania fluorescencyjnego z użyciem zieleni indocyjaninowej

Zieleń indocyjaninowa (ICG – indocyanine green) po podaniu dożylnym silnie wiąże się z białkami osocza, szczyt jej absorpcji wynosi 805-807 nm i emisji 822-835 nm, co lokuje ją w tzw. oknie optycznym tkanek i umożliwia obrazowanie na głębokość kilku milimetrów1-3. Barwnik jest szybko wychwytywany przez wątrobę i wydalany z żółcią, dzięki czemu możliwe jest zarówno angio- jak i cholangiograficzne obrazowanie śródoperacyjne1-3. Jako fluorofor pochłania ona wiązkę światła emitowaną przez specjalne kamery podczerwieni NIR (near-infrared) o długości fali około ≥820 nm4,5. A następnie emituje światło o dłuższej fali, co pozwala na wizualizację struktur w czasie rzeczywistym.

Obecnie większość torów laparoskopowych i robotycznych (systemy z trybem NIR/Firefly, Firefly – DaVinci, IMAGE1 S – Karl Storz, Olympus VISERA, Stryker 1688 AIM) zapewnia przełączanie między światłem białym a NIR oraz tryb nakładki (overlay), co ułatwia interpretację sygnału fluorescencji w czasie rzeczywistym6.

Rak żołądka

W chirurgii raka żołądka ICG służy do nawigacji limfatycznej (wstrzyknięcie śród-/podśluzówkowe wokół guza) oraz do oceny perfuzji kikuta i sposobu rekonstrukcji. Wybarwienie węzłów chłonnych pomaga w kompletnej limfadenektomii D2 oraz w dopasowaniu zakresu preparowania do indywidualnego drenażu chłonnego7-10.

W wieloośrodkowym badaniu Kitagawy i wsp. z wykorzystaniem mapowania węzła wartowniczego odnotowano wykrywalność powyżej 90% oraz niskie odsetki fałszywie ujemnych wyników w wybranych wczesnych rakach7. We wcześniejszych japońskich badaniach wykazano, że fluorescencja ICG jest skutecznym markerem węzłowym w procedurach małoinwazyjnych8.

Najsilniejsze współczesne dane dotyczą użycia ICG podczas limfadenektomii w laparoskopowej gastrektomii. W randomizowanym badaniu III fazy (FUGES) zastosowanie ICG istotnie zwiększało liczbę usuniętych węzłów chłonnych i – co najważniejsze – popra...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rak przełyku

Resekcja przełyku jest jedną z procedur związanych z największym ryzykiem nieszczelności zespolenia, a niedokrwienie graftu żołądkowego jest kluczowym czynnikiem ryzyka. Przeglądy i badania kliniczne wskazują, [...]

Rak jelita grubego

W onkologicznej chirurgii kolorektalnej angiografia ICG jest najpowszechniejszym zastosowaniem fluorescencji. W resekcjach lewostronnych i przednich ICG wielokrotnie zmieniała decyzję o poziomie przecięcia lub konieczności resekcji [...]

Cholangiografia fluorescencyjna

Po dożylnym podaniu ICG jest wydalana z żółcią, co umożliwia beznakłuciową cholangiografię w świetle NIR. W randomizowanym badaniu przeprowadzonym przez Dipa i wsp. fluorescencja NIR [...]

Inne zastosowania

W chirurgii wątroby fluorescencja ICG służy do oznaczania segmentów (staining dodatni/ujemny), lokalizacji zmian oraz oceny marginesów resekcji. Aktualne wytyczne i serie kliniczne potwierdzają [...]

Praktyczne wskazówki – dawki i interpretacja sygnału

Dawkowanie ICG zależy od celu klinicznego. Do oceny perfuzji zespolenia zwykle podaje się bolus dożylny 0,05-0,25 mg/kg, uzyskując obraz w ciągu 10-60 [...]

Ograniczenia i bezpieczeństwo

Zieleń indocyjaninowa nie barwi selektywnie tkanek nowotworowych; jest nieswoistym markerem przepływu i dróg chłonnych. Na wynik mają wpływ: parametry kamery, dawka, czas, [...]

Podsumowanie

Zieleń indocyjaninowa stała się ważnym narzędziem w chirurgii przewodu pokarmowego. W raku żołądka wspiera kompletność limfadenektomii D2 i może przekładać się na lepsze wyniki [...]

Do góry