Powszechne wykorzystanie systemu Clavien – Dindo – Accordion do klasyfikacji niepomyślnych zdarzeń w chirurgii estetycznej ułatwiłoby dyskusję naukową, porównywanie wyników uzyskiwanych w różnych ośrodkach oraz rozmowy z pacjentami.

Mówiąc o ryzyku okołooperacyjnym, często zapominamy, że niepożądany przebieg nie zawsze związany jest z rzeczywistymi powikłaniami. Trudno na przykład zaliczyć do powikłań niepełnosprawność po amputacji kończyny. Szereg zdarzeń ocenianych tradycyjnie jako powikłania należałoby interpretować bardziej precyzyjnie.

Niniejszy artykuł przedstawia propozycję wykorzystania systemu Accordion do klasyfikacji niepomyślnych zdarzeń w chirurgii estetycznej. Szersze przyjęcie tego sposobu sprawozdawania ułatwiłoby dyskusję naukową, porównywanie wyników między różnymi ośrodkami oraz omawianie zagadnień z pacjentami.

Wstęp

Operacje wykonywane ze wskazań estetycznych stwarzają podobnie poważne ryzyko powikłań, jak operacje w każdej innej dziedzinie chirurgii. Granice między chirurgią estetyczną, plastyczną i rekonstrukcyjną zacierają się, utrudniając wyróżnianie powikłań charakterystycznych dla zabiegów estetycznych. Niemniej w chirurgii estetycznej i częściowo w plastycznej istnieje pewna specyfika znacząco zwiększająca ryzyko. Związana jest ona ze wskazaniami, a polega na trudności w sprostaniu oczekiwaniom pacjentów. Im bowiem mniej obiektywne są wskazania, tym mniej precyzyjne oczekiwania.

Zdaniem wielu autorów niesprostanie oczekiwaniom odpowiada pojęciu tzw. trudnego pacjenta,¹ choć bardziej precyzyjne zdefiniowanie tego zagadnienia nie jest wcale trudne. Wymaga jednak systematycznego podziału różnorodnych możliwości niepomyślnego przebiegu pooperacyjnego. W chirurgii plastycznej i estetycznej podziału takiego dotychczas nie zaproponowano. Niewykluczone jednak, że można w tym celu wykorzystać system sprawdzony w chirurgii ogólnej.

System Accordion

System podziału ciężkości zdarzeń pooperacyjnych Accordion (Accordion Severity Grading System) jest najnowszą wersją dawnego systemu Clavien-Dindo.^2,3 Powstał jako rozwinięcie starej klasyfikacji ukierunkowane na badania porównawcze o większej skali i złożoności.⁴ Nieco później został ponownie poprawiony o współczynniki cyfrowe, tak by uwzględniać możliwość pomiaru ciężkości powikłań.^5,6 Mimo że nie uwzględnia specyfiki niektórych dziedzin, w tym chirurgii transplantacyjnej, a więc w pewnej mierze również chirurgii plastycznej, jest obecnie akceptowanym sposobem podziału w chirurgii ogólnej,⁷ urologii,⁸ a ostatnio także w ginekologii.⁹ Jego niezwykłą zaletą jest obiektywność wynikająca z uzależnienia podziału od skomplikowania procedur wykorzystanych do leczenia poszczególnych powikłań.