Farmakoterapia

Leki biologiczne – nowa era w terapii łuszczycy

Dr hab. med. Aneta Szczerkowska-Dobosz

Lek. Dorota Purzycka-Bohdan

Lek. Izabela Błażewicz

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

Adres do korespondencji: Dr hab. med. Aneta Szczerkowska-Dobosz, Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownik kliniki: prof. dr hab. med. Roman Nowicki, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk

Łuszczyca jest częstą, przewlekłą, zapalną chorobą. Widoczne dla otoczenia zmiany na skórze powodują stygmatyzację chorych i wywierają znamienny wpływ na wiele aspektów życia osobistego i zawodowego pacjentów. Wykazano, że jakość życia chorych na łuszczycę jest obniżona w stopniu porównywalnym do jakości życia osób chorujących na inne, pozornie cięższe niż łuszczyca przewlekłe schorzenia, takie jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca, a nawet choroba nowotworowa. W około 70 proc. przypadków łuszczyca rozpoczyna się przed 40. r.ż. Wczesny początek choroby oznacza, że większość chorych narażona jest na fizyczne i psychiczne ograniczenia przez całe dojrzałe życie. Socjoekonomiczne i zdrowotne konsekwencje łuszczycy spowodowały, że schorzenie to zostało uznane w 2013 roku przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z ważniejszych problemów zdrowotnych współczesnego świata.

Istotą łuszczycy jest nadmierna proliferacja i nieprawidłowe różnicowanie keratynocytów w odpowiedzi na aktywację układu immunologicznego z kluczową rolą limfocytów T, komórek dendrytycznych, prozapalnych cytokin i chemokin. Czynniki immunologiczne wraz z podłożem genetycznym i wpływami środowiskowymi składają się na kompleksową etiologię tego częstego schorzenia. Przewlekły stan zapalny w łuszczycy ma daleko idące konsekwencje kliniczne. Chorzy, zwłaszcza z ciężką postacią łuszczycy, obarczeni są zwiększoną zachorowalnością i śmiertelnością z powodu schorzeń sercowo-naczyniowych na podłożu miażdżycy, choroby o podobnej do łuszczycy zapalnej, Th1/Th17-zależnej patogenezie. Badania epidemiologiczne wykazały przynajmniej 50-proc. wzrost ryzyka sercowo-naczyniowego u osób z ciężką łuszczycą w porównaniu z grupą kontrolną. Co istotne, ryzyko to jest szczególnie wysokie w populacji młodych pacjentów z ciężką postacią choroby. Szybkie i odpowiednio dobrane leczenie łuszczycy wraz z właściwie prowadzoną profilaktyką sercowo-naczyniową może uchronić chorych przed ogólnoustrojowymi konsekwencjami choroby.

Współcześnie model leczenia łuszczycy zmienia się z krótkoterminowych interwencji w ostrych rzutach choroby do długoterminowego procesu terapeutycznego obejmującego zarówno łuszczycę, jak i choroby towarzyszące. Do chorób tych zalicza się m.in.:

  • łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS),
  • zespół metaboliczny lub jego składowe,
  • depresję,
  • niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
  • chorobę Leśniowskiego-Crohna.

Wybór metody leczenia łuszczycy zależy od wielu czynników. Wśród nich najważniejszą rolę odgrywa postać choroby i jej ciężkość.[1] Postać łagodną, do której zgodnie z rekomendacjami ekspertów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego zalicza się cho...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Leki biologiczne

Wśród leków biologicznych wyróżnia się trzy podstawowe grupy:

Interleukina 12/23 (IL-12/23)

Interleukiny 12 i 23 odgrywają kluczową rolę w patogenezie łuszczycy. Są one uwalniane przez aktywowane komórki prezentujące antygen, takie jak makrofagi [...]

Kwalifikacja do leczenia i bezpieczeństwo terapii biologicznej

Szereg cech decyduje o wyższości leczenia biologicznego nad leczeniem klasycznym. W Polsce do leczenia klasycznego zalicza się:

Podsumowanie

Wprowadzenie leków biologicznych zapoczątkowało nową erę leczenia ciężkich postaci łuszczycy i umożliwiło wielu chorym uzyskanie długich remisji choroby, a w konsekwencji [...]
Do góry