BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
- krioterapia,
- elektrokoagulacja,
- łyżeczkowanie.
Leczenie skierowane na obszar stosuje się w przypadku zmian mnogich jest preferowane z uwagi na możliwość usunięcia niewidocznych makroskopowo zmian.[2] Do form leczenia obejmujących obszar potencjalnej kancerogenezy należą:
- wszystkie preparaty działające miejscowo,
- laseroterapia,
- dermabrazja,
- średniogłębokie pilingi.[14]
Wśród preparatów miejscowych zalecanych do leczenia zmian w przebiegu AK wymienia się:
- 5-fluorouracyl (jako antymetabolit zaburza syntezę DNA i RNA, wykazuje działania niepożądane w postaci podrażnienia skóry i suchości),
- sól sodową diklofenaku (DFS) w stężeniu 3-proc., która jest często stosowana łącznie z 2,5 proc. kwasem hialuronowym (najważniejsze działania niepożądane to rumień, obrzęk i świąd),
- imikwimod (agonista Toll-podobnego receptora 7, indukuje wrodzoną odpowiedź immunologiczną),
- mebutynian ingenolu (IM), który prowadzi do martwicy dysplastycznych keratynocytów[15] i jest najnowszym produktem przeznaczonym do terapii miejscowej.[16]
Krioterapię, złoty standard terapii AK, zaleca się do leczenia pojedynczych i niewielkich zmian w przebiegu AK, największą jej wadą jest bolesność, przedłużone gojenie i możliwe zaburzenia pigmentacji w obrębie blizny.[10,13]
Laseroterapia jest odpowiednią metodą u chorych ze zmianami zajmującymi dużą powierzchnię.[14]
Terapię fotodynamiczną stosuje się łącznie z miejscową substancją fotouczulającą, najlepsze rezultaty osiąga się po kilku sesjach; wadą metody są częste reakcje podrażnienia.[14]
Zabiegi łyżeczkowania, elektrokoagulacji i dermabrazji są rzadko stosowane, zalecane głównie do usuwania pojedynczych, niewielkich zmian[14], podczas gdy wycięcie chirurgiczne wskazane jest w przypadku podejrzenia transformacji złośliwej.[11] Terapia kombinowana lub sekwencyjna może być pomocna w poprawie skuteczności leczenia i jego lepszej tolerancji.[11,17]
Najistotniejszym elementem zapobiegania zarówno powstawania rogowaceniu słonecznemu, jak i progresji do SCC jest unikanie promieniowania ultrafioletowego.[4] Nieodłączną formą prewencji jest regularne aplikowanie kremów z bardzo wysokim filtrem, zawierających dodatkowo liposomalnie zamknięte enzymy naprawiające DNA (fotoliazy i endonukleazy). Takie połączenie wykazuje tendencję do redukcji obszaru zagrożenia nowotworowego i naprawy zmian molekularnych wywołanych przez promieniowanie ultrafioletowe, co może zapobiegać transformacji złośliwej.[4,18] Niektórzy autorzy wskazują na skuteczność w zapobieganiu rozwojowi i progresji AK kwasu acetylosalicylowego przyjmowanego doustnie przez co najmniej 6 miesięcy.[19] oraz regularnie stosowanego kwasu nikotynamidowego w formie zarówno doustnej, jak i miejscowej.[20]