DpD: Łuszczyca to choroba immunologiczna. Jak blisko jesteśmy zrozumienia przyczyn jej powstawania? Czy teoria genowa jest pani najbliższa?

Prof. Irena Walecka: Łuszczyca jest chorobą o dotychczas nie do końca poznanej etiologii. Podnosi się rolę czynników genetycznych, środowiskowych i immunologicznych. Hipotezy dotyczące patogenezy łuszczycy sugerują, że u osób predysponowanych genetycznie chorobę wyzwalają czynniki środowiskowe. Czynniki genetyczne sprawiają, że u około 30% chorych schorzenie występuje rodzinnie, sposób dziedziczenia wydaje się wieloczynnikowy i poligenowy.

DpD: A co przemawia za teorią genową?

I.W.: Za udziałem czynnika genetycznego bezsprzecznie przemawia fakt występowania łuszczycy wśród krewnych chorych oraz u bliźniąt jednojajowych, u których według badań współczynnik zgodności wynosi pomiędzy 35 a 73%. Dla porównania w zdrowej populacji ryzyko zachorowania na łuszczycę wynosi 1-3%. Potwierdza to niepodważalny udział czynnika genetycznego w tej chorobie. Zdarza się również łuszczyca de novo, pojawiająca się w rodzinie, gdzie nie było wcześniej żadnych jej przypadków, co może odzwierciedlać mutację spontaniczną lub inny nieznany model dziedziczenia.

DpD: Jednak zdarzają się przypadki, że wśród sześciorga rodzeństwa jedynie ostatnie dziecko doświadcza tej choroby. Jak to możliwe?

I.W.: Musi istnieć jakiś czynnik wyzwalający chorobę u osób predysponowanych (często są to infekcje bakteryjne – najczęściej gronkowcowe lub paciorkowcowe, wirusowe, grzybicze, ale także alkohol, stres, tytoń, jak również niektóre leki: NLPZ, inhibitory ACE, β-adrenolityki czy urazy), który pobudzi komórki do wytwarzania cytokin zapalnych, a w efekcie do wystąpienia stanu zapalnego w skórze i pojawienia się charakterystycznej łuski.

DpD: Łuszczycę określa się jako chorobę ogólnoustrojową, ale manifestuje się ona głównie w obrębie skóry.

I.W.: Łuszczyca jest ogólnoustrojową chorobą zapalną i w jej przebiegu może występować szereg chorób współistniejących, takich jak łuszczycowe zapalenie stawów, otyłość, cukrzyca, insulinooporność, zmiany w układzie sercowo-naczyniowym, depresja. Zarówno w łuszczycy, jak i w większości wymienionych chorób towarzyszących występuje z reguły podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego, spadek frakcji LDL oraz wzrost stężenia triglicerydów. U tych pacjentów obserwujemy przedwczesny rozwój miażdżycy, co w efekcie prowadzi do choroby wieńcowej, zawału mięśnia sercowego lub udaru mózgu.

DpD: Jak przeprowadzić diagnostykę różnicową, by nie pomylić łuszczycy z innym schorzeniem skóry? Z jakimi specjalistami powinien współpracować dermatolog?