Trwająca od końca 2019 r. pandemia ma wielowymiarowy wpływ na życie, zdrowie i dobrostan, również psychoemocjonalny, całej populacji. W celu ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 wprowadzono wiele obostrzeń i zasad, w tym m.in. społeczny dystans, dezynfekcję rąk oraz stosowanie środków ochrony indywidualnej (PPE – personal protective equipment). Ponieważ są one nieodzowną częścią naszego codziennego życia, sprzyjają rozwojowi wielu dermatoz, powodują także pogorszenie już istniejących. W ostatnim czasie dużą grupę pacjentów w praktyce dermatologicznej stanowią osoby ze zmianami skórnymi w obrębie twarzy, zwłaszcza w miejscu przylegania maseczki, w tzw. strefie „O”. Do najczęstszych z nich należy maskne – odmiana trądziku mechanicznego, której nazwa pochodzi od angielskich słów „mask” (maseczka) i „acne” (trądzik).

W artykule przedstawiono wielokierunkowy wpływ pandemii i przewlekłego użytkowania PPE na rozwój trądziku oraz możliwości jego ograniczania i leczenia.

Trądzik w dobie pandemii

Skóra stanowi największy organ ludzkiego ciała i pełni wiele istotnych funkcji, jednak liczne czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, infekcyjne oraz immunologiczne mogą spowodować zachwianie jej równowagi (w tym mikrobiomu), prowadząc do objawów chorobowych. W ostatnim czasie obserwuje się coraz więcej pacjentów ze zmianami skórnymi w okolicy twarzy, zwłaszcza w miejscach zakrywanych przez maseczkę.

Trądzik jest jedną z trzech najczęstszych dermatoz, występującą u 85% osób w wieku 12-25 lat¹. W obecnej sytuacji epidemiologicznej, kiedy maseczki stały się naszym nieodłącznym atrybutem, obserwujemy coraz więcej problemów dermatologicznych z nimi związanych. Należą do nich dermatozy infekcyjne (m.in. grzybice, zapalenie mieszków włosowych, liszajec zakaźny, łupież pstry), łojotokowe (trądzik, łojotokowe zapalenie skóry) lub związane z funkcjonowaniem gruczołów potowych (np. potówki czerwone) oraz reakcje alergiczne wywołane PPE (np. kontaktowe zapalenie skóry alergiczne i z podrażnienia, wyprysk rogowaciejący)².

Do najczęstszych dermatoz powodowanych przez maseczki należy maskne. Jest to nowy termin, który odnosi się do odmiany trądziku mechanicznego wywołanego noszeniem maseczki. Teo i wsp. zaproponowali kryteria kliniczne jego rozpoznania: wystąpienie t...