Opis przypadku

Konsekwencje położnicze niewyrównanej cukrzycy przedciążowej

Dr n. med. Maciej Kwiatek

Dr n. med. Arkadiusz Krzyżanowski

Lek. med. Tomasz Gęca

Prof. dr hab. med. Anna Kwaśniewska

Katedra i Klinika Położnictwa i Patologii Ciąży UM w Lublinie

Adres do korespondencji: Maciej Kwiatek, ul. Staszica 16, 20-081 Lublin, tel. (81) 53 26 612, kwiatula1@wp.pl

Cukrzycę przedciążową (PGDM, ang. pregestational diabetes mellitus) rozpoznajemy kiedy kobieta chora na cukrzycę typu 1, 2 lub Mody zachodzi w ciążę. Przypadki nietolerancji glukozy pojawiające się w ciąży bądź po raz pierwszy rozpoznane w tym okresie definiuje się jako cukrzycę ciążową (GDM, ang. gestational diabetes mellitus).

Na przestrzeni lat częstość występowania cukrzycy u kobiet w wieku prokreacyjnym ma stałą tendencję wzrostową. Jest to najczęstsze powikłanie metaboliczne wikłające ciążę stwierdzane u około 3-5 proc. ciężarnych, z czego cukrzyca przedciążowa stanowi blisko 10 proc.[1]

W tej grupie pacjentek podkreśla się, że niezbędne dla właściwego rozwoju płodu i pomyślnego zakończenia ciąży jest prawidłowe wyrównanie cukrzycy jeszcze przed zajściem w ciążę. Ciąża u pacjentki z cukrzycą powinna być zaplanowana i przypadać na okres minimum trzymiesięcznej normoglikemii. Już w okresie przedkoncepcyjnym należy zastosować insulinoterapię w celu optymalnego wyrównania cukrzycy.

Pierwszy opis przypadku cukrzycy wikłającej ciążę przedstawił w 1824 roku lekarz H.G. Bennewitz. Dotyczył on 22-letniej wieloródki Federice Pepe będącej w siódmym miesiącu piątej ciąży, która była hospitalizowana w szpitalu berlińskim z powodu polidypsji, poliurii oraz glikozurii. Pepe urodziła martwe dziecko o masie 5442 g. Po porodzie objawy cukrzycy ustąpiły, co skłoniło wyżej wymienionego lekarza do powiązania jej stanu właśnie z ciążą. Mogłoby się wydawać, że w dobie znacznego rozwoju badań w dziedzinie diabetologii oraz położnictwa podobny przypadek nie może mieć miejsca, a jednak…

Kolejna ciąża, te same błędy

36-letnia wieloródka, K.A., została przyjęta do Kliniki Położnictwa i Patologii Ciąży Uniwersytetu Medycznego w Lublinie z żywą czynnością skurczową mięśnia macicy z rozpoznaniem: ciąża V, poród V, 40 hbd, położenie płodu podłużne główkowe, postawa I, PGDM, nadciśnienie tętnicze przewlekłe.

Z wywiadu: cukrzyca typu 1, nadciśnienie tętnicze od około 10 lat. Stosowała metylodopę oraz insulinoterapię w schemacie wielokrotnych wstrzyknięć z dobowym zapotrzebowaniem na insulinę w ilości około 52 jednostek. Poprzednie ciąże zakończone urodzeniem drogami natury czworga zdrowych dzieci. Przy przyjęciu w badaniu dwuręcznym zestawionym stwierdzono: macicę ciężarną wielkości ciąży donoszonej, szyjkę macicy zgładzoną, miękką, w osi kanału rodnego, rozwartą na 6 cm. Płyn owodniowy zachowany. Główka płodu przyparta do wchodu miednicy. W ogólnym badaniu fizykalnym: BMI 37 kg/m2 , RR 140/90 mmHg, akcja serca pacjentki miarowa, o częstości ok 110 ud./min. Akcja serca płodu nie była słyszalna. Wykonano badanie ultrasonograficzne, w którym nie uwidoczniono akcji serca płodu oraz stwierdzono zapadnięte kości czaszki (objaw Spaldinga) – potwierdzając wstępne podejrzenie ciąży obumarłej. Trzy godziny później odbył się poród drogami natury z nacięciem i zeszyciem krocza.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Analiza prospektywna

Ciąża powikłana cukrzycą należy do ciąży wysokiego ryzyka i związana jest z częstszym występowaniem niepowodzeń położniczych, do których zaliczyć można:

Hipertroficzne noworodki

Kolejnym aspektem matczynej hiperglikemii, mającej miejsce zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze, jest zaburzone wzrastanie płodu. W odpowiedzi na nadmierny pasaż [...]

Podsumowanie

Ważna jest wczesna identyfikacja kobiet o podwyższonym ryzyku powikłań, intensywna opieka perinatalna obejmująca:
Do góry