Opis przypadków

Insulinoterapia u pacjentów żywionych dojelitowo

lek. Paweł Szczepaniec1
lek. Katarzyna Górnik1
lek. Aneta Brot1
lek. Michał Kiedrzyński1
lek. Karolina Kaczmarczyk1
lek. Emilia Skrobisz-Wikło1
dr n. med. Iwona Lewińska1
dr n. med. Grażyna Kulig2
dr n. med. Marek Kunecki2

1Oddział Chorób Wewnętrznych I, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. M. Pirogowa w Łodzi

2Centrum Leczenia Żywieniowego, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. M. Pirogowa w Łodzi

Adres do korespondencji:

lek. Paweł Szczepaniec

Oddział Chorób Wewnętrznych I

Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. M. Pirogowa w Łodzi

ul. Wólczańska 191/195

90-531 Łódź

e-mail: pszczepaniec@wp.pl

 

  • W artykule opisano 5 przypadków chorych wymagających częściowego lub całkowitego żywienia dojelitowego trwającego 16-20 h/24 h, cierpiących jednocześnie na cukrzycę
  • U pacjentów żywionych dojelitowo przez 16-20 h/24 h stosowanie insuliny NPH, podawanej przed podłączeniem żywienia w dawce stanowiącej 30-40% zapotrzebowania dobowego, w skojarzeniu z insuliną glargine okazało się skuteczną i bezpieczną metodą insulinoterapii
  • U prezentowanych chorych uzyskano akceptowalne wartości glikemii, unikając całkowicie epizodów hipoglikemii

Wprowadzenie

Przewlekłe stany zapalne trzustki oprócz zespołu złego wchłaniania jelitowego mogą powodować zaburzenia gospodarki węglowodanowej (upośledzoną tolerancję glukozy lub jawną cukrzycę, występującą u 10-35% chorych). Współistnienie zaburzeń trawienia i wchłaniania, upośledzenia apetytu, a także związanych z posiłkiem dolegliwości bólowych przyczynia się do niedożywienia i wyniszczenia. Przebieg cukrzycy u takich chorych cechuje się dużymi wahaniami glikemii i skłonnością do hipoglikemii (związanej z niedoborem glukagonu, unikaniem posiłków, zaburzeniami wchłaniania). Żywienie dojelitowe za pomocą zgłębnika nosowo-jelitowego pozwala zapobiec wyniszczeniu związanemu z zespołem złego wchłaniania oraz zmniejsza dolegliwości bólowe. W leczeniu cukrzycy ze względu na deficyt wydzielania insuliny przez uszkodzoną trzustkę rzadko można zastosować doustne leki hipoglikemizujące, a insulinoterapia powinna być zindywidualizowana.

W ciągu ostatnich lat zmienił się sposób żywienia chorych z ostrym zapaleniem trzustki (OZT). Wykazano, że zachowanie funkcji przewodu pokarmowego w czasie choroby ma równie duży wpływ na końcowy rezultat leczenia jak ograniczenie stymulacji trzustki w trakcie resorpcji nacieku zapalnego. Obecnie zalecanym sposobem żywienia chorych z ciężkim OZT jest żywienie dojelitowe przez zgłębnik nosowo-jelitowy wprowadzony do jelita czczego poniżej więzadła Treitza. Dzięki takiemu postępowaniu udaje się złagodzić przebieg choroby, zmniejszyć stres oksydacyjny i poprawić stan ogólny pacjenta. Przebieg cukrzycy u takich chorych bywa chwiejny ze względu na upośledzenie wydzielania insuliny przez uszkodzoną trzustkę, trwający stan zapalny i zmieniającą się wrażliwość na insulinę: od znacznej insulinooporności w początkowym okresie choroby po jej spadek w miarę zdrowienia i ustępowania stanu zapalnego. Stosowanie doustnych leków hipoglikemizujących z powodu deficytu wydzielania insuliny przez trzustkę rzadko jest skuteczne, a niejednokrotnie bywa też przeciwwskazane1.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przypadki kliniczne

Pacjentka 1

Dyskusja

Żywienie dojelitowe to podawanie mieszaniny odżywczej do przewodu pokarmowego przez sztucznie wytworzony dostęp (zgłębnik, przetokę odżywczą) w przypadku braku możliwości pokrycia [...]

Do góry