BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Profilaktyka
Postępowanie po rozpoznaniu stanu przedcukrzycowego – zachowanie spokoju czy wzmożona czujność?
dr n. med. Zofia Szczeklik-Kumala
- Badania przesiewowe w kierunku stanu przedcukrzycowego – u których pacjentów i z jaką częstością?
- Kluczowe postępowanie po rozpoznaniu stanu przedcukrzycowego – zmiana nawyków żywieniowych i regularna aktywność fizyczna w celu stopniowej redukcji masy ciała
- Wsparcie farmakologiczne w redukcji masy ciała: agoniści receptora GLP-1 oraz lek złożony zawierający bupropion i naltrekson
W codziennej pracy każdy diabetolog spotyka się z pacjentami zadającymi pytanie, czy mają cukrzycę, ponieważ ich rodzice lub ktoś z rodzeństwa dotknięci są tą chorobą. To tylko jedna z grup pacjentów, którzy wymagają corocznych badań przesiewowych w kierunku stanu przedcukrzycowego/cukrzycy. W artykule omówiono, w przypadku których pacjentów należy zachować szczególną czujność diagnostyczną oraz jakie powinno być dalsze postępowanie z pacjentem ze stanem przedcukrzycowym. Stwierdzenie stanu przedcukrzycowego pozwala na wcześniejsze wdrożenie odpowiednich zmian stylu życia i włączenie farmakoterapii, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę.
Czym jest stan przedcukrzycowy
Za prawidłowe stężenie glukozy na czczo uznajemy wartości mieszczące się w przedziale 70-99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l). Odnoszą się one do stężenia glukozy oznaczonego w laboratorium w osoczu krwi żylnej pobranej po upływie 8-14 h od ostatniego posiłku. Kryteria diagnozowania stanów przedcukrzycowych określa w swoich zaleceniach klinicznych na rok 2022 Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD)1.
Poniżej podano nazewnictwo stanów hiperglikemicznych według World Health Organization (WHO):
- nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG – impaired fasting glucose) – stężenie glukozy na czczo w zakresie 100-125 mg/dl (5,6-6,9 mmol/l)
- nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT – impaired glucose tolerance) – stężenie glukozy w 120 min testu obciążenia 75 g glukozy w zakresie 140-199 mg/dl (7,8-11,0 mmol/l).
American Diabetes Association (ADA) do rozpoznania stanu przedcukrzycowego zaleca również wykorzystanie wyniku hemoglobiny glikowanej (HbA1c), jeśli wynosi on 5,7-6,4% (39-47 mmol/mol)2.
Do diagnozowania stanu przedcukrzycowego nie należy wykorzystywać badania glikemii na glukometrze. Nie wolno też rozpoznawać nieprawidłowej tolerancji glukozy na podstawie wyniku z glukometru uzyskanego 2 h po spożyciu śniadania. W większości przypadków obserwuje się jeden z opisanych wyżej stanów przedcukrzycowych, możliwe jest jednak łączne występowanie obydwu omawianych stanów u tego samego pacjenta, co wskazuje na większe nasilenie zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
