Nefropatia cukrzycowa (DN – diabetic nephropathy) to poważna choroba nerek i główne powikłanie cukrzycy. Jej patogeneza jest złożona i zwykle obejmuje wiele czynników. Stwierdzono, że ważną rolę w nefropatii cukrzycowej odgrywa mikrobiota jelitowa, tj. wszystkie drobnoustroje zasiedlające ludzkie jelita. Dokładna funkcja i mechanizmy regulacyjne ekosystemu jelitowego w patogenezie nefropatii cukrzycowej nadal pozostają jednak niejasne. W niniejszej pracy podjęto próbę analizy składu i znaczenia mikroflory jelitowej u pacjentów z nefropatią cukrzycową na podstawie opublikowanego badania kliniczno-kontrolnego.

Nefropatia cukrzycowa

Nefropatia cukrzycowa to przewlekła choroba nerek, która rozwija się w wyniku zwiększonego stężenia glukozy we krwi u chorych na cukrzycę. Stanowi jedno z najczęstszych powikłań mikroangiopatii cukrzycowej i pierwotną przyczynę schyłkowej niewydolności nerek (ESRD – end stage renal disease)¹. W ciągu ostatniej dekady częstość występowania zarówno cukrzycy, jak i nefropatii cukrzycowej wzrosła. Według danych International Diabetes Federation (IDF) liczba diabetyków na całym świecie sięga obecnie 425 mln. Przewiduje się, że do 2045 r. wzrośnie ona nawet do 700 mln². U 30-40% pacjentów z cukrzycą może rozwinąć się nefropatia cukrzycowa, a u 1/3 rozwija się następnie ESRD³.

Pierwszym objawem uszkodzenia nerek jest albumina w moczu (przy braku innych chorób nerek i dróg moczowych). Stwierdzenie nadmiernego jej wydalania w 2 z 3 badań przeprowadzonych w ciągu 6 miesięcy pozwala rozpoznać początkową nefropatię cukrzycową (stadium III). Wraz z postępem choroby pojawia się białkomocz, rośnie stężenie kreatyniny we krwi i zmniejsza się wartość szacunkowego wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR – estimated glomerular filtration rate). Nefropatia cukrzycowa często współistnieje z innymi powikłaniami cukrzycy, takimi jak: retinopatia cukrzycowa, nadciśnienie tętnicze, uszkodzenie nerwów, choroba wieńcowa serca i choroba naczyniowa ośrodkowego układu nerwowego. W początkowym stadium nie daje typowych objawów, stąd rozpoznanie odbywa się wyłącznie na podstawie wyników biochemicznych. Kolejne stadia manifestują się ogólnym osłabieniem, łatwym męczeniem się, obrzękami, wysokim ciśnieniem tętniczym i szaroziemistym zabarwieniem skóry. Chory z takimi symptomami wymaga specjalistycznej opieki diabetologiczno-nefrologicznej⁴.