Ultrasonografia dna miednicy w praktyce uroginekologicznej

Jacek Suzin, Grzegorz Surkont, Edyta Wlaźlak

Klinika Ginekologii Operacyjnej i Onkologicznej, I Katedra Ginekologii i Położnictwa; Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: Prof. dr hab. n. med. Jacek Suzin; Klinika Ginekologii Operacyjnej i Onkologicznej, I Katedra Ginekologii i Położnictwa; Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wojewódzki Specjalistyczny Szpital. im. M. Pirogowa, ul. Wileńska 37, 94-029 Łódź

Ginekologia po Dyplomie 2014;16(2):33-51

Wprowadzenie

Przegląd historyczny metod diagnostycznych dna miednicy wskazuje na brak nieinwazyjnych metod diagnostyki obrazowej, które wyszłyby poza granice eksperymentu naukowego i znalazły zastosowanie w codziennej praktyce klinicznej, oraz na pilną potrzebę znalezienia takich metod. W przeszłości próbowano włączyć metody obrazowe do klinicznej praktyki chirurgów dna miednicy. W latach dwudziestych XX wieku zaczęto stosować techniki radiologiczne,1 między innymi do oceny obniżania się pęcherza. W latach osiemdziesiątych XX wieku podjęto próby wykorzystania badań ultrasonograficznych do diagnostyki zaburzeń statyki narządu płciowego oraz wysiłkowego nietrzymania moczu (WNM) u kobiet.2-4 Ultrasonografia (USG) znalazła szerszą akceptację w latach dziewięćdziesiątych XX wieku.5 W 1996 roku opublikowano pierwsze rekomendacje dotyczące ultrasonografii uroginekologicznej.5 Badanie USG górnego odcinka układu moczowego i narządu płciowego według specjalistów należy do rutynowego postępowania w urologii, ginekologii oraz uroginekologii.6,7 Uroginekologia wchodzi w zakres codziennej pracy oddziałów ginekologicznych i położniczych. W niektórych krajach, na przykład w Wielkiej Brytanii, uzyskała już kilka lat temu status nowej specjalizacji, co jest wynikiem ogromnego postępu, do jakiego doszło w ciągu ostatnich lat.

W ostatnich kilkunastu latach nastąpił rozwój nowych technik operacyjnych z użyciem sztucznych materiałów, które poprawiły wyniki terapii zabiegowej. Mimo tego rewolucyjnego postępu nadal nie udaje się wyleczyć wszystkich pacjentek. Pojawiły się też powikłania, wcześniej niewystępujące, czasami trudne do wyleczenia.8,9 Określenie przyczyn niepowodzeń i powikłań powinno poprawić skuteczność leczenia operacyjnego za pomocą obecnie dostępnych zabiegów i pomóc w opracowaniu nowych technik operacyjnych. Nie jest zatem zaskoczeniem, że poszukuje się nowych metod obrazowych, przydatnych w diagnostyce uroginekologicznej. Niektórzy badacze przyjmują wideourodynamikę, integrującą rentgenowskie badanie obrazowe i badanie urodynamiczne, jako złoty standard w ocenie dolnego odcinka układu moczowego. Opinia ta jest dla innych kontrowersyjna.1,10 Powtarzalność wideourodynamiki nie została określona. Podczas tego badania dodatkowo dochodzi do ekspozycji na promieniowanie. Wielu wcześniejszych jej zwolenników zarzuciło stosowanie wideourodynamiki między innymi ze względu na jej inwazyjność i koszty.1,10

W ostatnich latach badano przydatność tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego do obrazowania struktur w obrębie dna miednicy. Tomografia komputerowa (TK), między innymi ze względu na ekspozycję pacjentki na promieniowanie, nie uzyskała s...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Badanie ultrasonograficzne

Z przedstawionych obrazowych metod diagnostycznych schorzeń uroginekologicznych najprostsza do codziennego zastosowania wydaje się ultrasonografia dna miednicy (niem. Pelvic-Floor-Sonographie [PF-Sono lub PFS], ang. [...]

Ocena ruchomości cewki moczowej

Ruchomość cewki moczowej może być oceniana podczas testu patyczkowego (Q-tip test) oraz przezprzedsionkowego USG dna miednicy. Niektórzy badacze zwracają uwagę, że [...]

Ocena długości cewki moczowej i planowanie miejsca założenia taśmy podcewkowej oraz pooperacyjna analiza lokalizacji taśmy podcewkowej

Ulmsten i Petros zakładali, że TVT, by skutecznie zlikwidować objawy WNM, powinna być zlokalizowana w obrębie środkowej strefy cewki moczowej nazywanej strefą maksymalnego [...]

Diagnostyka zaburzeń statyki narządu płciowego

Przezprzedsionkowa ultrasonografia dna miednicy pozwala na uwidocznienie, jakie struktury znajdują się za wysuwającymi się ścianami pochwy. Zastosowanie głowicy pochwowej do badania [...]

Ocena implantów stosowanych do korekcji zaburzeń statyki narządu płciowego

Ultrasonografia dna miednicy jest bardzo przydatna do pooperacyjnej oceny rezultatów leczenia zaburzeń statyki za pomocą siatek (ryc. 22-24). {{{|RYCINA 22}}} {{{|RYCINA [...]

Diagnostyka innych nieprawidłowości w obrębie miednicy mniejszej

USG dna miednicy umożliwia dokładną ocenę zalegania moczu po mikcji.55 Możliwe jest uwidocznienie krwiaka po operacji uroginekologicznej oraz nici w pęcherzu moczowym. [...]

Podsumowanie

Pojawiające się w ostatnich latach prace poświęcone USG dna miednicy dotyczą często nowych możliwości wykorzystania badania ultrasonograficznego w wielu istotnych kwestiach klinicznych w codziennej [...]
Do góry