Dyskusja dwojga ekspertów

Nowe możliwości leczenia i dodatkowe informacje umożliwiają nowe spojrzenie

Hugh S. Taylor, MD

Rozważne stosowanie metod leczenia umożliwiających ograniczenie objawów menopauzy jest przedmiotem dyskusji od ponad dekady. Wiele zastrzeżeń do leczenia hormonalnego wynikło z interpretacji wyników badania Women’s Health Initiative (WHI), dużej prospektywnej randomizowanej próby klinicznej, w której oceniano stosowanie terapii hormonalnej, aby lepiej określić zagrożenia i korzyści związane z tym leczeniem. Początkowe wyniki badania WHI były niepokojące, ale późniejsze szczegółowe analizy i dane z długoterminowej obserwacji kobiet włączonych do tej próby klinicznej umożliwiły nowe spojrzenie na tę kwestię. Co więcej, nowe prospektywne randomizowane próby kliniczne rzuciły więcej światła na właściwe stosowanie oraz bezpieczeństwo terapii hormonalnej. Na koniec należy zauważyć, że rozwiązanie wielu problemów staje się możliwe dzięki kilku nowym lekom zarejestrowanym przez  Food and Drug Administration (FDA) do leczenia objawów menopauzy. Te metody leczenia stwarzają fascynujące nowe możliwości dla kobiet po menopauzie.

Wyniki badania WHI zdumiały media i opinię publiczną. Niektóre z domniemanych korzyści z terapii hormonalnej nie zostały zaobserwowane w leczonej populacji, a zagrożenia uznano początkowo za podobne lub większe w porównaniu ze stwierdzanymi uprzednio.¹ Większość lekarzy stosuje to leczenie u kobiet, które niedawno przeszły menopauzę, natomiast rzadko leczy kobiety w siódmej i ósmej dekadzie życia, jak w badaniu WHI.

Mimo że w mediach leczenie polegające na podawaniu samych estrogenów lub estrogenów razem z progestagenami wrzuca się zwykle do jednego worka, obecnie wiemy już, że zagrożenia i korzyści związane z tymi metodami leczenia są różne. Kombinacja estrogenu i progestagenu w badaniu WHI nie zmniejszała ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego (CVD), a nawet stwierdzono większe ryzyko CVD i udaru mózgu wśród starszych kobiet, u których stosowano skojarzoną terapię hormonalną.¹ Analizy danych z badania WHI wyjaśniły później, że stosowanie samych estrogenów nie wiązało się ze wzrostem ryzyka w grupie wiekowej 50-59 lat.^2,3 U kobiet stosujących skoniugowane estrogeny końskie (CEE) wiele parametrów CVD w rzeczywistości się poprawiło.⁴ Co więcej, u młodszych kobiet przyjmujących tylko CEE nastąpiło istotne zmniejszenie zwapnień w tętnicach wieńcowych, które są zastępczym wskaźnikiem miażdżycy. Ta obserwacja pozwala sądzić, że w początkowym okresie po menopauzie u kobiet po histerektomii, które otrzymywały tylko estrogeny, rzeczywiście doszło do ograniczenia rozwoju CVD.